Ακαθάριστα οικόπεδα: Υποχρεώσεις πολιτών και πρόστιμα
Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 53Α του ν. 4662/2020[1], οι ιδιοκτήτες, επικαρπωτές, μισθωτές ή υπομισθωτές οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων, που βρίσκονται σε:
α. περιοχές εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων,
β. περιοχές εντός ορίων οικισμών χωρίς ρυμοτομικό σχέδιο,
γ. εκτάσεις εντός ακτίνας εκατό (100) μέτρων από τα όρια των ως άνω περιοχών, κατόπιν ενημέρωσης της δασικής υπηρεσίας και
δ. εκτός σχεδίου γηπέδων με κτίσμα, για εκτάσεις που δεν υπάγονται στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, σύμφωνα με το δασικό χάρτη της περιοχής και κατόπιν ενημέρωσης της αρμόδια δασικής υπηρεσίας, προβαίνουν σε καθαρισμό των ανωτέρω χώρων, από την 1η μέχρι 30η Απριλίου κάθε έτους, και στη συντήρηση αυτού, καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου (1η Μαΐου έως 31 Οκτωβρίου), για την αποτροπή κινδύνου πρόκλησης πυρκαγιάς ή ταχείας επέκτασής της.
Κατ΄ εξουσιοδότηση του άρθρου 53Α του ν. 4662/2020, εξεδόθη η υπ’ αριθμ. 21837 οικ. Φ.700.20/2024 (ΦΕΚ 2695/09.05.2024) υπουργική απόφαση, με την οποία καθορίσθηκαν οι ειδικότερες λεπτομέρειες, οι υπόχρεοι, καθώς και οι κυρώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης.
Περαιτέρω, καθιερώθηκε η υποχρέωση των ως άνω προσώπων, να προβαίνουν στην υποβολή υπεύθυνης δήλωσης ως προς την εκπλήρωση των υποχρεώσεων πυροπροστασίας των ιδιοκτησιών τους, στο Εθνικό Μητρώο Τήρησης Μέτρων Προληπτικής Πυροπροστασίας Ιδιοκτησιών, ενώ για το πρώτο έτος σύστασης του μητρώου, ως καταληκτική ημερομηνία υποβολής της δήλωσης αυτής, ορίσθηκε αρχικά, η 31η.05.2024. Η δήλωση αυτή, θα υποβάλλεται στην ψηφιακή πλατφόρμα που δημιουργήθηκε με τον ν. 5075/2023. Με την προσφάτως εκδοθείσα υπ’ αριθμ. 790/2024 (ΦΕΚ Β’2987/27.05.2024) κοινή υπουργική απόφαση, η ως άνω προθεσμία, παρατάθηκε έως την 30η.06.2024. Συνεπώς, ποια είναι τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν τα ως άνω πρόσωπα:
✔ Έως την 30η.06.2024, θα πρέπει να εισέλθουν (με τους κωδικούς taxisnet) στην πλατφόρμα https://akatharista.apps.gov.gr επιλέγοντας την «υποβολή δήλωσης», καθώς και την ιδιότητα με την οποία συνδέονται.
✔ Ακολούθως είτε θα συμπληρώσουν τον ΚΑΕΚ του οικοπέδου (εφόσον λειτουργεί κτηματολόγιο) είτε τις συντεταγμένες αυτού (αν η κτηματογράφηση είναι σε εξέλιξη ή είναι υπό ανάρτηση).
✔ Εν συνεχεία, ο δηλών συμπληρώνει τα προσωπικά του στοιχεία.
✔ Ο δηλών, θα πρέπει να επιλέξει τις ενέργειες πυρασφάλειας που έχει εκτελέσει (να έχουν ολοκληρωθεί έως 30.06.2024), ήτοι υλοτομία και απομάκρυνση των ξερών και σπασμένων δέντρων και κλαδιών, καθώς και των κλαδιών που βρίσκονται σε άμεση επαφή με κτίσμα, απομάκρυνση της καύσιμης φυτικής ύλης που βρίσκεται στην επιφάνεια του εδάφους όπως ενδεικτικά το φυλλόστρωμα, τα ξερά χόρτα και τα κατακείμενα ξερά κλαδιά, αποκλάδωση της βάσης της κόμης των δέντρων και αύξηση του ύψους έναρξής της από την επιφάνεια του εδάφους, ανάλογα με την ηλικία και το είδος του δέντρου, αραίωση της θαμνώδους βλάστησης ως προς την κάλυψη του εδάφους, απομάκρυνση τυχόν άλλων εγκαταλελειμμένων καυστών, αναφλέξιμων, εκρήξιμων ή εύφλεκτων υλικών, αντικειμένων και απορριμμάτων και ασφαλή συλλογή και μεταφορά όλων των υπολειμμάτων καθαρισμού.
✔ Αφού ελέγξει την ορθότητα των στοιχείων, θα επιλέξει «Υποβολή» και η δήλωση αφού λάβει ηλεκτρονική σφραγίδα από τις υπηρεσίες του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης αποστέλλεται στη θυρίδα του πολίτη.
Η τήρηση των ως άνω υποχρεώσεων, εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών, είναι απαραίτητη, καθώς ο νόμος προβλέπει την επιβολή προστίμων, σε περίπτωση μη τήρησης των ανωτέρω. Ειδικότερα:
- Επιβάλλεται πρόστιμο ύψους 1000€ στους υπόχρεους που δεν υποβάλλουν την ως άνω δήλωση.
- Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης των υπόχρεων στην εκπλήρωση της υποχρέωσης καθαρισμού και συντήρησης καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, επιβάλλεται ή καταλογίζεται αντίστοιχα εξ ολοκλήρου στον/στους υπόχρεους από τον οικείο Δήμο: α. Πρόστιμο πενήντα (50) λεπτών του ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, με ελάχιστο ποσό τα διακόσια (200) ευρώ και β. η δαπάνη του αυτεπάγγελτου καθαρισμού του χώρου και απομάκρυνσης των υλικών.
Μαρία Αικατερίνη Δ. Παπαδοπούλου
Δικηγόρος
Δ.Μ.Σ Ιστορίας και Θεωρίας Δικαίου, Νομική Σχολή Αθηνών, ΕΚΠΑ
Δ.Μ.Σ Αστικού δικαίου, Νομική Σχολή Αθηνών, ΕΚΠΑ
Δ.Μ.Σ Εμπορικού Δικαίου, Νομική Σχολή Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης
[1] Ν. 4662/2020 (ΦΕΚ Α’27/07.02.2020) με τον τίτλο «Εθνικός Μηχανισμός Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων, αναδιάρθρωση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, αναβάθμιση συστήματος εθελοντισμού πολιτικής προστασίας, αναδιοργάνωση του Πυροσβεστικού και άλλες διατάξεις»