ΔΑΝΕΙΣΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥ

28 Ιουνίου, 2016

Αποφάσεις Αρείου Πάγου υπ’ αριθμ.1160 και 1161/2015.

Με τις ως άνω δικαστικές αποφάσεις έγινε εκτενής διαπραγμάτευση του θεσμού του γνήσιου δανεισμού εργαζομένου/εργαζομένων και κρίθηκε ότι η συμφωνία δανεισμού εργαζομένου σε τρίτο πρόσωπο, διαφορετικό του εργοδότη του, είναι επιτρεπτή και νόμιμη εφόσον συναινεί ο εργαζόμενος. Στον κλασικό και συνήθη τύπο της σύμβάσεως εξαρτημένης εργασίας, εργοδότης είναι το πρόσωπο που συμβάλλεται με τον εργαζόμενο κατά την κατάρτιση της συμβάσεως αυτής. Το πρόσωπο αυτό νομιμοποιείται να ασκεί το διευθυντικό δικαίωμα και να εποπτεύει την τήρηση των όρων της συμβάσεως υπό τους οποίους τελεί η προσφορά των υπηρεσιών του εργαζομένου. Τις προπαρατιθέμενες αποφάσεις του Αρείου Πάγου απασχόλησε το ζήτημα αν υπάρχει ένας ή υπάρχουν περισσότεροι εργοδότες στην περίπτωση που οι καθοριζόμενοι με τα κριτήρια της ασκήσεως του διευθυντικού δικαιώματος και της εποπτείας ρόλοι είναι κατανεμημένοι σε περισσότερα του ενός πρόσωπα. Το ζήτημα αυτό κρίθηκε ως πραγματικό και εξετάζεται , βάσει των δεδομένων κάθε περιπτώσεως, σε ποιο πρόσωπο συγκεντρώνονται οι κυριότεροι από τους εν λόγω ρόλους. Αν συντρέχουν σε ένα συγκεκριμένο πρόσωπο οι ρόλοι αυτοί, αυτό χαρακτηρίζεται ο μοναδικός εργοδότης, ενώ τα λοιπά πρόσωπα έχουν δευτερεύουσα και νομικώς μη αξιόλογη συμμετοχή στη σχέση δανεισμού εργαζομένου. Ο δανεισμός αυτός προϋποθέτει σύμβαση μεταξύ του εργοδότη και τρίτου και , απαραιτήτως, συναίνεση του εργαζομένου. Η συναίνεση αυτή μπορεί να είναι ρητή ή σιωπηρή,, να συνάγεται δηλαδή από την συμπεριφορά του εργαζομένου, όπως, όταν αυτός προσέρχεται στον χώρο του τρίτου και προσφέρει σ’ αυτόν την εργασία του. Στο πλαίσιο έγκυρης, κατά τα ανωτέρω, συμβάσεως δανεισμού εργαζομένου, και σύμφωνα με τις παραδοχές των αρεοπαγιτικών αποφάσεων, ισχύουν τα ακόλουθα: Ο αρχικός εργοδότης είναι ο μόνος υπόχρεος στην καταβολή του μισθού στον δανειζόμενο μισθωτό εργασίας, καθόσον η μεταξύ τους σχέση παραμένει αμετάβλητη και ανεπηρέαστη από τη σύμβαση του δανεισμού. Η υποχρέωση αυτή του αρχικού εργοδότη μπορεί να αναληφθεί από τον τρίτο, με σχετική, μεταξύ τους, συμφωνία. Επίσης, ο αρχικός εργοδότης βαρύνεται , κατά βάση, και με όλες τις άλλες υποχρεώσεις που απορρέουν από τη σύμβαση της εργασίας μεταξύ αυτού και του δανειζόμενου εργαζομένου, όπως της αδείας, της καταβολής του οικείου επιδόματος, των ασφαλιστικών εισφορών κ.λ.π. Ο τρίτος δεσμεύεται από τους όρους εργασίας, που συμφωνήθηκαν μεταξύ του αρχικού εργοδότη και του εργαζομένου, και δεν δικαιούται να επιφέρει μονομερώς βλαπτική μεταβολή τους.  Το δικαίωμα καταγγελίας της συμβάσεως εργασίας ασκεί μόνο ο αρχικός εργοδότης. Αναφορικώς με τον τρίτο, που συμβάλλεται στον δανεισμό του εργαζομένου, αυτός δεν επιτρέπεται να ασκεί το διευθυντικό του δικαίωμα με τρόπο προσκρούοντα στη σύμβαση εργασίας μεταξύ του αρχικού εργοδότη και του δανειζόμενου μισθωτού εργασίας. Ο τρίτος αναλαμβάνει τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα που δεν απορρέουν από την αρχική σύμβαση αλλά προκύπτουν το πρώτον και αυτοτελώς κατά τη διάρκεια του δανεισμού. Τέλος, μόνο ο τρίτος υποχρεούται να καταβάλλει στον μισθωτό αποζημίωση για παροχή σ’ αυτόν (τρίτο) παράνομης υπερωριακής ή άλλης απασχολήσεως, εκτός αν, σε μεταξύ του τρίτου και του αρχικού εργοδότη συμφωνία, προβλέπεται η ανάληψη της σχετικής υποχρεώσεως από τον τελευταίο (τον αρχικό εργοδότη).

Σημείωση

  1. Ο δανεισμός εργαζομένου, που απασχόλησε τις εν θέματι δικαστικές αποφάσεις, είχε στον πυρήνα του, ως ζήτημα προβληματισμού, τον προσωπικό χαρακτήρα της συμβάσεως εργασίας και το αμεταβίβαστο της αξιώσεως του εργοδότη εν σχέσει με την παρεχόμενη σ’ αυτόν εργασία του μισθωτού κατά τη διάταξη του άρθρου 651 ΑΚ. Η διάταξη αυτή, δυνάμει της αρχής της αυτονομίας της ιδιωτικής βουλήσεως και της αρχής της ελευθερίας των συμβάσεων, που αποτελεί άμεση συνέπεια της πρώτης (αρχής), αναιρέθηκε, προφανώς, από τα στοιχεία που προσήκουν σε απαγορευτικό κανόνα, δεδομένων, επί τούτου, και των δηλώσεων ελευθέρας βουλήσεως, αφενός της διαθετικής του εργοδότη και αφετέρου της συναινετικής του μισθωτού εργασίας, ως εκφράσεων ατομικού δικαιώματος, κατοχυρωμένου με το άρθρο 51 του Συντάγματος (πρβλ. ΑΠ 166/2016). Ο δανεισμός μπορεί να αφορά το σύνολο ή μέρος των υπηρεσιών του μισθωτού (ΑΠ 1580/2012 ΔΕΝ 2013,634).
  2. Στην βάση των διατάξεων του άρθρου 361 ΑΚ, με τις οποίες καθιερώνονται οι ανωτέρω αρχές (της αυτονομίας της ιδιωτικής βουλήσεως και της ελευθερίας των συμβάσεων), συνδυαζομένων με τις διατάξεις περί εντολής του άρθρου 713 ΑΚ και με αυτές του Κώδικα Δικηγόρων (ν4194/2013) περί έμμισθης εντολής δικηγόρου, είναι επιτρεπτή και νόμιμη σύμβαση δανεισμού δικηγόρου σε τρίτον, η οποία καταρτίζεται μεταξύ του εντολέως, του τρίτου και του δικηγόρου, του τελευταίου δυναμένου να παράσχει την συναίνεση του κατά τις ανωτέρω παραδοχές των αρεοπαγιτικών αποφάσεων.
  3. Με τις διατάξεις του ν4052/2012 (αρθρ.113 επ.), που ενσωμάτωσε στο εσωτερικό δίκαιο την Οδηγία 2008/104/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, εισήχθη ο θεσμός του έμμεσου εργοδότη, στον οποίο μπορούν να προσφέρουν την εργασία τους προσωρινά απασχολούμενοι, στο πλαίσιο συμφωνίας μεταξύ του εργοδότη αυτού και Επιχείρησης Προσωρινής Απασχόλησης (Ε.Π.Α).

Για περισσότερες πληροφορίες

Επικοινωνήστε με τη γραμματεία της Διεύθυνσης Νομικών Υπηρεσιών στο τηλ.: 213 017 5600, ή στείλτε mail στο info@sioufaslaw.gr και θα επικοινωνήσουμε άμεσα μαζί σας.

Σιούφας & Συνεργάτες | Γιώργος Σιούφας | Μαρίος Σιούφας

Μοιραστείτε το:

Το Newsletter μας

Τελευταίες Νομικές Ενημερώσεις

Θέλετε να συζητήσουμε περισσότερο για το άρθρο μας;
Συμπληρώστε τα στοιχεία επικοινωνίας σας
και εξειδικευμένος συνεργάτης μας
θα επικοινωνήσει μαζί σας σήμερα
μεταξύ 15:00 - 17:00.