Ν. 4734/2020: ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΕΓΧΩΡΙΑΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΚΞΧ/ΧΤ ΣΤΟ ΕΝΩΣΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ (5η ΟΔΗΓΙΑ)
Η νομοθεσία σχετικά με την πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (ΚΞΧ/ΧΤ) έχει αποτελέσει τα τελευταία χρόνια αντικείμενο διαδοχικών τροποποιήσεων, κάτι που ανάγεται στην ταχέως εξελισσόμενη φύση των απειλών που δέχονται τα συστήματα πρόληψης και καταστολής τόσο σε εθνικό όσο και ενωσιακό επίπεδο, ώστε να επιβάλλεται η διαρκής αναθεώρηση μεθόδων και προτύπων και η ενίσχυση των συνεργειών των εμπλεκόμενων φορέων προς αποτελεσματική αντιμετώπιση των κινδύνων.
Στο πλαίσιο αυτό, το υφιστάμενο καθεστώς του ν. 4557/2018, με τον οποίο ενσωματώθηκε στην ελληνική έννομη τάξη η Οδηγία (ΕΕ) 2015/849 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ης Μαΐου 2015 ( 4η Οδηγία), τροποποιήθηκε πρόσφατα με τον νόμο 4734/2020.
Με τον νέο νόμο, ο οποίος έχει γενική έναρξη ισχύος την 8-10-2020, προσαρμόζεται η εγχώρια νομοθεσία με την Οδηγία (ΕΕ) 2018/843 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 30ης Μαΐου 2018 (5η Οδηγία), στο προοίμιο της οποίας εκτίθενται οι εξελίξεις και παράμετροι που υπαγόρευσαν την εισαγωγή της. Οι κύριοι άξονες της τροποποίησης/ συμπλήρωσης συνίστανται:
- στη διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής των υπόχρεων οντοτήτων, ώστε να καταλαμβάνει τους παρόχους υπηρεσιών ανταλλαγής μεταξύ εικονικών νομισμάτων και παραστατικών νομισμάτων, καθώς και τους παρόχους υπηρεσιών θεματοφυλακής ψηφιακών πορτοφολιών.
- στην εναρμόνιση της εφαρμογής ενισχυμένης δέουσας επιμέλειας ως προς τον πελάτη για τρίτες χώρες, οι οποίες καθορίζονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως χώρες υψηλού κινδύνου.
- στη μείωση των κατωτάτων ορίων, βάσει των οποίων απαλλάσσονται τα υπόχρεα πρόσωπα από την εφαρμογή ορισμένων μέτρων δέουσας επιμέλειας στις προπληρωμένες κάρτες.
- στη διασφάλιση βελτιωμένης πρόσβασης σε ακριβείς και επίκαιρες πληροφορίες σχετικά με τον πραγματικό δικαιούχο, καθώς και διαφάνειας, όσον αφορά στη δομή των νομικών προσώπων και οντοτήτων.
- στην ενίσχυση της διαφάνειας των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών των εταιρικών και άλλων νομικών προσώπων, με στόχο τη βελτίωση του υφιστάμενου προληπτικού πλαισίου και την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση ΞΧ/ΧΤ, και
- στην ενίσχυση του πλαισίου της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των αρμόδιων αρχών των κρατών μελών.
