Υιοθεσία και κληρονομικές σχέσεις

4 Μαΐου, 2013

Με την έναρξη ισχύος του Ν. 2447/1996 την 30.12.1996 καταργήθηκαν οι σχετικές με την υιοθεσία διατάξεις που εισήχθησαν στον ΑΚ ως αρθρ. 1542-1588, μεταξύ των οποίων, και η θεσπισμένη με το παλαιό άρθρο 1583 ΑΚ διάταξη, σύμφωνα με την οποία οριζόταν ότι «τα εκ της συγγένειας δικαιώματα και υποχρεώσεις μεταξύ του θετού τέκνου και της φυσικής του οικογένειας, ενόσω στο νόμο δεν οριζόταν αλλιώς, παρέμεναν αμετάβλητα», τούτο δε ήταν σύμφωνο με τις λοιπές περί υιοθεσίας διατάξεις, οι οποίες δεν προέβλεπαν, όπως υπό το ισχύον νομικό καθεστώς, τη διακοπή του συγγενικού δεσμού του υιοθετούμενου με τη φυσική του οικογένεια.

Εξάλλου, με τη διάταξη του άρθρου 1561 εδ α’ ΑΚ, όπως αυτή τέθηκε και ισχύει με το Ν. 2447/1996, ορίζεται ότι «Με την υιοθεσία διακόπτεται κάθε δεσμός του ανηλίκου με τη φυσική του οικογένεια … και ο ανήλικος εντάσσεται πλήρως στην οικογένεια του θετού γονέα του». Με το ανωτέρω άρθρο, όπως και στην Εισηγητική έκθεση του κυρωθέντος νόμου αναφέρεται, εισήχθη ριζοσπαστική αλλαγή στο ζήτημα των εννόμων αποτελεσμάτων της υιοθεσίας με την πλήρη διακοπή κάθε δεσμού του ανηλίκου με τη φυσική του οικογένεια και την πλήρη ένταξη του στην οικογένεια των θετών γονέων. Εφόσον, λοιπόν, μετά την υιοθεσία δεν υφίσταται οικογενειακός δεσμός του υιοθετουμένου με τη φυσική του οικογένεια, αυτός στερείται των εκ συγγενείας απορρεόντων δικαιωμάτων, συνεπώς και των κληρονομικών.

Περαιτέρω, σύμφωνα με τη διαχρονικού δικαίου διάταξη του άρθρου 57 παρ. 1 του κυρωμένου με το ν. 2447/1996 σχεδίου νόμου (κώδικα), οι υιοθεσίες που έγιναν «…πριν από την έναρξη της ισχύος του νόμου διέπονται, ως προς το κύρος τους και τα έννομα αποτελέσματά τους, από το έως τώρα δίκαιο. Διαχρονικού δικαίου διατάξεις γενικότερης σημασίας περιέχονται και στον ΕισΝΑΚ, οι οποίες εφαρμόζονται αναλογικά για την επίλυση θεμάτων διαχρονικού δικαίου που ανακύπτουν από την εισαγωγή και νεότερων του ΑΚ νομοθετημάτων αστικού δικαίου. Η ως άνω διάταξη του άρθρου 57 παρ.1 είναι ταυτόσημη με τη διαχρονική ρύθμιση του άρθρου 88 παρ 1 ΕισΝΑΚ, σύμφωνα με την οποία η αναγνώριση ή νομιμοποίηση τέκνου και η υιοθεσία που έγιναν πριν την εισαγωγή του ΑΚ διέπονται ως προς το κύρος και τα έννομα αποτελέσματά τους από το έως τότε δίκαιο. Κατά την ερμηνεία της ρυθμίσεως αυτής έχει γίνει δεκτό ότι ως έννομα αποτελέσματα, στα οποία η ρύθμιση αναφέρεται, είναι μόνο τα συνδεόμενα ευθέως με τη νομική πράξη της υιοθεσίας, δηλαδή τα αναγόμενα στην ύλη του οικογενειακού δικαίου, όπως η διατροφή, η επιμέλεια κλπ, ενώ δεν καλύπτονται από τη ρύθμιση περαιτέρω έννομες συνέπειες, που σχετίζονται απλώς με την υιοθεσία ή απορρέουν εμμέσως από αυτή, όπως είναι κυρίως οι σχέσεις του κληρονομικού δικαίου, οι οποίες διαχρονικώς διέπονται από το κανόνα του άρθρου 92 εδ’ α’ ΕισΝΑΚ.

Κατ’ ακολουθία, σε περίπτωση υιοθεσίας που η οριστική για αυτήν δικαστική απόφαση εκδόθηκε πριν τεθεί σε εφαρμογή το νέο δίκαιο (30.12.1996) και στη συνέχεια, μετά την εφαρμογή του, απεβίωσε χωρίς να αφήσει διαθήκη εξ αίματος αδελφός, ο άλλος επιζών εξ αίματος αδελφός δεν έχει κληρονομικό δικαίωμα κατά τη δεύτερη τάξη της εξ αδιαθέτου κληρονομικής διαδοχής (αρθ. 1814 σε συνδυασμό με το νέο αρθ. 1561), αφού αυτό είναι το ισχύον κληρονομικό δίκαιο με βάση τη διάταξη του άρθρου 92 εδ α’ ΕισΝΑΚ, από την οποία σαφώς προκύπτει ότι οι σχέσεις κληρονομικού δικαίου κρίνονται κατά το (εκάστοτε) δίκαιο του ΑΚ, όταν ο κληρονομούμενος πέθανε μετά την ισχύ του.H ανωτέρω ερμηνεία είναι πλήρως εναρμονισμένη με την νομολογία των ελληνικών δικαστηρίων (βλ. ενδεικτικά ΑΠ 3035/2009 Νόμος, ΕφΑθ 3118/2009 Δνη 50. 1759 , ΠΠρΘεσ/κης 251/2011).

Για περισσότερες πληροφορίες

Επικοινωνήστε με τη γραμματεία της Διεύθυνσης Νομικών Υπηρεσιών στο τηλ.: 213 017 5600, ή στείλτε mail στο info@sioufaslaw.gr και θα επικοινωνήσουμε άμεσα μαζί σας.

Σιούφας & Συνεργάτες | Γιώργος Σιούφας | Μαρίος Σιούφας

Μοιραστείτε το:

Το Newsletter μας

Τελευταίες Νομικές Ενημερώσεις

Θέλετε να συζητήσουμε περισσότερο για το άρθρο μας;
Συμπληρώστε τα στοιχεία επικοινωνίας σας
και εξειδικευμένος συνεργάτης μας
θα επικοινωνήσει μαζί σας σήμερα
μεταξύ 15:00 - 17:00.