Διευκρινίσεις ως προς την υποχρέωση εγγραφής των αστικών εταιρειών στο Γ.Ε.ΜΗ.

6 Μαρτίου, 2023

Η δημοσιότητα όλων των εμπορικών προσωπικών και κεφαλαιουχικών εταιρειών συντελείται με την καταχώρησή τους στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.) προσδίδοντας σε αυτές την κτήση νομικής προσωπικότητας. Την ίδια υποχρέωση εγγραφής στο Γ.Ε.ΜΗ. έχουν και οι αστικές εταιρείες – η σύσταση και λειτουργία των οποίων ρυθμίζεται από τα άρθρα 741-784 του Αστικού Κώδικα – αλλά μόνο αυτές που έχουν νομική προσωπικότητα και επιδιώκουν οικονομικό σκοπό.  Οι αστικές εταιρείες κατά κανόνα είναι προσωπικές εταιρείες χωρίς νομική προσωπικότητα. Μπορούν όμως να αποκτήσουν νομική προσωπικότητα όταν αποκτήσουν οικονομικό σκοπό και αφού τηρήσουν τους όρους δημοσιότητας των ομορρύθμων εταιρειών. Οι διευκρινίσεις αυτές σχετικά με την υποχρέωση εγγραφής των αστικών εταιρειών στο Γ.Ε.ΜΗ, όπως και στο Μητρώο μη Εμπορικής Οικονομικής Δραστηριότητας  (εφεξής Μ.Μ.Ε.Ο.Δ.), που δεν έχει ακόμη τεθεί σε λειτουργία, αποτέλεσαν το αντικείμενο της Εγκυκλίου του Τμήματος Γ.Ε.ΜΗ. & Υ.Μ.Σ.  της Διεύθυνσης Εταιρειών της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων με αριθμό 16702 της 22ας Φεβρουαρίου 2023.

ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ

Η αστική εταιρεία είναι ένωση δύο ή περισσοτέρων προσώπων – κατά κανόνα χωρίς νομική προσωπικότητα – που αναλαμβάνουν αμοιβαία την υποχρέωση να επιδιώκουν με κοινές εισφορές κοινό σκοπό. Ο σκοπός της μπορεί να είναι οικονομικός, αλλά και οποιασδήποτε άλλης φύσης, όπως ιδεολογικός, επιστημονικός.

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΚΤΗΣΗΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

Η απόκτηση νομικής προσωπικότητας η οποία συνίσταται στη δυνατότητα συμμετοχής της αστικής εταιρείας στις συναλλαγές ως αυτόνομο υποκείμενο δικαίου δεν είναι υποχρεωτική, αλλά έγκειται στη βούληση των μελών της αστικής εταιρείας, εφόσον πληρούν τους αναγκαίους όρους του νόμου. Ειδικότερα, η αστική εταιρεία μπορεί να αποκτήσει νομική προσωπικότητα εφόσον συντρέχουν οι ακόλουθες προϋποθέσεις[1]:

– Τήρηση εγγράφου τύπου. Πρόκειται για τη σύμβαση και επί της ουσίας για το καταστατικό της εταιρείας που συντάσσεται με έγγραφο ιδιωτικό ή δημόσιο και υπογράφεται από τους ιδρυτές εταίρους, στο περιεχόμενο του οποίου περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων τα στοιχεία των εταίρων, η έδρα, η επωνυμία, η διάρκεια, ο εκπρόσωπος και ο επιδιωκόμενος σκοπός της εταιρείας, το εταιρικό κεφάλαιο και η συμμετοχή σε αυτό μέσω των εισφορών.

– Επιδίωξη οικονομικού σκοπού. Ο οικονομικός σκοπός συνίσταται σε συναλλακτική δραστηριότητα η οποία έχει ως αναγκαία ή δυνητική συνέπεια δικαιοπρακτική ή αδικοπρακτική ευθύνη ή παροχές, οι οποίες στα συναλλακτικά ήθη κατά κανόνα αμείβονται. Η αστική εταιρεία δεν μπορεί όμως να επιδιώκει εμπορικό σκοπό.[2]

– Τήρηση των όρων δημοσιότητας των ομορρύθμων εταιρειών. Κατ’ αναλογία των διατάξεων που ισχύουν για τις ομόρρυθμες εταιρείες[3] η αστική εταιρεία με τη σύμπραξη όλων των εταίρων καταχωρείται στο Γ.Ε.ΜΗ. και ειδικότερα η ιδρυτική της πράξη, που περιέχει κατ’ ελάχιστον το όνομα και την κατοικία των εταίρων, την εταιρική επωνυμία, την έδρα και τον σκοπό της εταιρείας, τον εκπρόσωπό της, όπως και κάθε μεταβολή των στοιχείων αυτών.

ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑΣ

Η δημοσιότητα έχει πρωτίστως ενημερωτική λειτουργία, καθώς ενημερώνει τους συναλλασσόμενους με την εταιρεία σχετικά με τις πράξεις και τα στοιχεία της, αλλά και προστατευτική λειτουργία, προκειμένου να διασφαλιστεί η ακεραιότητα και η συνέπεια στις συναλλαγές, καθώς αποτελεί προϋπόθεση για την επέλευση ορισμένων εννόμων συνεπειών. Από την καταχώρηση και τη δημοσίευσή της στο Γ.Ε.ΜΗ. η αστική εταιρεία αποκτά  νομική προσωπικότητα (συστατικός χαρακτήρας δημοσιότητας) και επιπλέον, δεν μπορεί να αντιτάξει στους τρίτους τις πράξεις και τα στοιχεία για τα οποία δεν τηρήθηκαν οι διατυπώσεις δημοσιότητας, εκτός αν αποδείξει ότι οι τρίτοι τα γνώριζαν (δηλωτικός χαρακτήρας δημοσιότητας).

ΟΡΟΙ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΤΗΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΣΤΟ Γ.Ε.ΜΗ.

Σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου[4] και της σχετικής ως άνω Εγκυκλίου στο Γ.Ε.ΜΗ. εγγράφεται μόνο η αστική εταιρεία με νομική προσωπικότητα με την προϋπόθεση ότι έχει οικονομικό σκοπό.

ΕΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΣΤΟ Μ.Μ.Ε.Ο.Δ.

Η αστική εταιρεία εγγράφεται υποχρεωτικά στο Μητρώο μη Εμπορικής Οικονομικής Δραστηριότητας (Μ.Μ.Ε.Ο.Δ.), το οποίο τηρείται διακριτά στο πληροφορικό σύστημα του Γ.Ε.ΜΗ. και δεν έχει όμως ακόμη τεθεί σε λειτουργία.[5] Η εγγραφή σε αυτό πραγματοποιείται ατελώς και δεν συνεπάγεται την κτήση της νομικής προσωπικότητας από την αστική εταιρεία.

 

Ελεονώρα Αναγνώστου
Δικηγόρος
D.E.A. Droit Economique et Social
Université Paris IX – Dauphine

[1]  Οι προϋποθέσεις κτήσης νομικής προσωπικότητας αναφέρονται στις διατάξεις του άρθ.784 του Α.Κ. σύμφωνα με τις οποίες «η εταιρεία του κεφαλαίου αυτού, αν επιδιώκει οικονομικό σκοπό, αποκτά νομική προσωπικότητα εφόσον τηρηθούν οι όροι της δημοσιότητας που ο νόμος τάσσει για το σκοπό αυτό στις ομόρρυθμες εμπορικές εταιρείες. Η προσωπικότητα αυτής της αστικής εταιρείας εξακολουθεί να υπάρχει ωσότου περατωθεί η εκκαθάριση και για τις ανάγκες της εκκαθάρισης».

[2] Στους οικονομικούς μη εμπορικούς σκοπούς εντάσσεται και η άσκηση καλλιτεχνικής δραστηριότητας στο μέτρο που δεν καθίσταται εμπορική.

[3] Οι διατάξεις που ρυθμίζουν τη δημοσιότητα των ομορρύθμων εταιρειών προκύπτουν από το συνδυασμό των άρθ. 251 και 270 του ν. 4072/2012, όπως ισχύει έως σήμερα.

[4] Άρθ. 16 παρ. 1 του ν. 4919/2022 σε συνδυασμό με το άρθ. 270 του ν. 4072/2012.

[5] Η λειτουργία του Μ.Μ.Ε.Ο.Δ. θα αποτελέσει αποκλειστικά σημείο δημοσιότητας των υπόχρεων εγγραφής σε αυτό, όπως της αστικής εταιρείας.

Για να αποθηκεύσετε το άρθρο σε μορφή Pdf:

Σιούφας & Συνεργάτες | Γιώργος Σιούφας | Μάριος Σιούφας

Για περισσότερες πληροφορίες

Επικοινωνήστε με τη γραμματεία της Διεύθυνσης Νομικών Υπηρεσιών στο τηλ.: 213 017 5600, ή στείλτε mail στο info@sioufaslaw.gr και θα επικοινωνήσουμε άμεσα μαζί σας.

Μοιραστείτε το:

Θέλετε να συζητήσουμε περισσότερο για το άρθρο μας;
Συμπληρώστε τα στοιχεία επικοινωνίας σας
και εξειδικευμένος συνεργάτης μας
θα επικοινωνήσει μαζί σας σήμερα
μεταξύ 15:00 - 17:00.