Δημοσιεύτηκε την 18 Νοεμβρίου 2022 ο ν. 4995/2022 (ΦΕΚ 216/Τ.Α’/18.11.2022) ο οποίος έχει ως σκοπό τη βελτίωση και τον εξορθολογισμό του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου, όπως ρυθμίζεται με το ν. 4360/2016, μέσω της ενσωμάτωσης της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/884 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά αφενός την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με υπηκόους τρίτων χωρών και αφετέρου το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών Ποινικού Μητρώου (ECRIS) και ως αντικείμενο τη λήψη κυρίως των αναγκαίων μέτρων για την εξασφάλιση τόσο ότι οι καταδίκες συνοδεύονται από πληροφορίες σχετικά με την ιθαγένεια του καταδικασθέντος προσώπου όσο και ότι κάθε απόσπασμα ποινικού μητρώου, που ζητείται από υπήκοο τρίτης χώρας, συμπληρώνεται κατά περίπτωση με πληροφορίες από άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και για την πρόβλεψη των απαραίτητων τεχνικών αλλαγών για την αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος ανταλλαγής πληροφοριών. Ειδική αναφορά κάθε ποινικής δίωξης που ασκείται, καθώς και του δικονομικού της σταδίου στις εγγραφές που αφορούν τα δελτία Ποινικού Μητρώου προβλέπεται με συγκεκριμένες και ρητές διατάξεις του νόμου αυτού (άρθ. 14)[1] για αδικήματα με τα οποία προσβάλλονται τα έννομα αγαθά της γενετήσιας ελευθερίας, της προσωπικής ελευθερίας, της ζωής και της σωματικής ακεραιότητας, εφόσον στρέφονται σε βάρος ανηλίκων προκειμένου να δημιουργηθεί μία βάση δεδομένων, η οποία θα παρέχει περαιτέρω εγγυήσεις προστασίας της ανηλικότητας σε δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς, που το αντικείμενό τους άπτεται της προστασίας, φροντίδας, περίθαλψης και εκπαίδευσης των ανηλίκων. Ειδικότερα:

✔ ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Αφορά τα αδικήματα που προβλέπονται στα άρθρα:

– 299 ΠΚ – Ανθρωποκτονία με πρόθεση

– 306 ΠΚ – Έκθεση σε κίνδυνο

– 312 ΠΚ- Σωματική βλάβη σε βάρος αδυνάμων ατόμων

– 323Α ΠΚ – Εμπορία ανθρώπων

– 324 ΠΚ- Αρπαγή ανηλίκων

– 19^ο κεφάλαιο του Ειδικού Μέρους του Ποινικού Κώδικα – Εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και εγκλήματα οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής (όπως βιασμός, κατάχρηση ανηλίκων σε ασέλγεια, αποπλάνηση παιδιών)

– 20, 22 και 23 του ν. 4139/2013 – Διακίνηση ναρκωτικών και διακεκριμένες περιπτώσεις

– Ν. 3500/2006 – Αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας

✔ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΡΟΣΘΗΚΗΣ ΣΤΑ ΔΕΛΤΙΑ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΜΗΤΡΩΟΥ

Τα στοιχεία που εγγράφονται στα δελτία Ποινικού Μητρώου σχετικά με τα ανωτέρω αδικήματα αφορούν αθροιστικά :

– Κάθε ποινική δίωξη που ασκείται

– Το δικονομικό τους στάδιο μέχρι την αμετάκλητη εκδίκαση της υπόθεσης

✔ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Τα ανωτέρω αδικήματα στρέφονται σε βάρος ανηλίκων προσώπων.

✔ ΣΚΟΠΟΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ

– Η πρόβλεψη ειδικού σκέλους στα δελτία Ποινικού Μητρώου και η καταχώρηση των εκκρεμών ποινικών διώξεων για τα ως άνω αδικήματα στα δελτία αυτά στοχεύει – σύμφωνα με την Αιτιολογική Έκθεση του ανωτέρου νόμου- στη δημιουργία μιας βάσης δεδομένων, η οποία θα παρέχει περαιτέρω εγγυήσεις προστασίας της ανηλικότητας σε δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς, με αντικείμενο σχετικό με την προστασία, φροντίδα, περίθαλψη και εκπαίδευση των ανηλίκων.

– Η αναγκαιότητα της προσθήκης αυτής προκρίθηκε κατόπιν στάθμισης ως υπέρτερης της υποχρέωσης προστασίας των ανηλίκων έναντι ενδεχόμενης προσβολής του τεκμηρίου αθωότητας, το οποίο δεν θίγεται καθ’ όσον σε περίπτωση αμετάκλητης δικαιοδοτικής κρίσης η εν λόγω καταχώρηση διαγράφεται, ενώ σε περίπτωση καταδίκης, η καταδίκη καταχωρίζεται[2].

Ελεονώρα Αναγνώστου
Δικηγόρος
D.E.A. Droit Economique et Social
Université Paris IX – Dauphine

[1] Η διάταξη αυτή του ν. 4995/2022 τροποποιεί τις διατάξεις του άρθ. 569 παρ. 3 του ΚΠΔ σχετικά με τις εγγραφές στοιχείων στα δελτία Ποινικού μητρώου

[2] Άρθ. 569 παρ.2 ΚΠΔ.