✔ ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

– Οι διατάξεις του νόμου 4531/2018 ( ΦΕΚ 62/Τ.Α/5.4.2018), με τον οποίο κυρώνεται η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας, που υπογράφηκε στην Κωνσταντινούπολη, με τις οποίες αφενός διευρύνθηκε το πεδίο εφαρμογής του και σε πρόσωπα που συνδέονται με σύμφωνο συμβίωσης, σε μόνιμους (ή και τέως) συντρόφους και στα κοινά τέκνα τους, σε τέως συζύγους και στα μέρη συμφώνου συμβίωσης που έχει λυθεί και αφετέρου επήλθε βελτίωση των μέτρων δικονομικού καταναγκασμού κατά των παραβατών του νόμου.
– Οι διατάξεις του άρθρου 312 του νέου Ποινικού Κώδικα, με τις οποίες διευρύνθηκε ο κύκλος των προστατευομένων προσώπων επί σωματικής βλάβης σε βάρος αδυνάμων προσώπων ( συζύγων ή συντρόφων ή ανηλίκων) και αυξήθηκαν οι προβλεπόμενες ποινές για τη σωματική τους βλάβη, όπως και οι διατάξεις των άρθρων 330 και 333 του νέου Ποινικού Κώδικα, με τις οποίες προβλέπονται αυξημένες ποινές στις περιπτώσεις παράνομης βίας και απειλής κατά αδυνάμων προσώπων.

✔ «ΓΥΝΑΙΚΟΚΤΟΝΙΑ»

Με τον όρο αυτό αποδίδονται οι περιπτώσεις αφαίρεσης της ζωής γυναίκας, ιδίως από σεξιστικά κίνητρα, λόγους τιμής, σκοπούς εμπορίας ανθρώπων και οικονομική εκμετάλλευση, με σκοπό τη διακριτή τυποποιημένη ποινική πρόβλεψη ως διακεκριμένη παραλλαγή της ανθρωποκτονίας.

✔ ΟΔΗΓΙΕΣ

Με την ως άνω αναφερομένη Εγκύκλιο δίνονται σαφείς οδηγίες για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας και ειδικότερα γίνεται σύσταση σε:

– Κανόνες συμπεριφοράς τέτοιας που θα εμπεριέχει αφενός αυξημένη προσοχή και ενδιαφέρον στις αιτιάσεις κατά τις ακροάσεις των πολιτών και ειδικά των γυναικών, που εμφανίζονται ως θύματα ενδοοικογενειακής βίας και αφετέρου σεβασμό της αξιοπρέπειας και ενθάρρυνση στην καταγγελία της βίαιης σε βάρος τους συμπεριφοράς με ταυτόχρονη διενέργεια όλων των προβλεπομένων δικονομικών ενεργειών προς αποκλιμάκωση της έντασης και απομάκρυνση του κινδύνου περαιτέρω αρνητικών εξελίξεων.
– Άμεση παραπομπή του κατηγορουμένου στο ακροατήριο (κατ’ άρθ. 417 ΚΠΔ) στις περιπτώσεις τέλεσης στα όρια του αυτοφώρου πράξεων σε βαθμό πλημμελήματος ενδοοικογενειακής βίας, όπως σωματικής βλάβης, απειλής ή παράνομης βίας, προκειμένου να υπάρχουν αναλλοίωτα αποδεικτικά στοιχεία, άμεση ποινική προστασία των θυμάτων και αποθάρρυνση του δράστη στην υπέρβαση των φραγμών νομιμότητας.
– Εφαρμογή της διαδικασίας ποινικής διαμεσολάβησης, όπου συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις και παρακολούθηση της εφαρμογής των τεθέντων όρων.
– Προτεραιότητα στις ποινικές υποθέσεις που εισάγονται στο ακροατήριο έτσι, ώστε να αποφεύγεται η αναβολή εκδίκασής τους.
– Άμεση και ιδιαίτερη προστασία των ανηλίκων στις περιπτώσεις αναδοχής και υιοθεσίας τους και λήψη κάθε πρόσφορου μέτρου – ακόμη και αφαίρεση της γονικής μέριμνας ή επιμέλειας- σε περιπτώσεις αδυναμίας ανταπόκρισης των γονέων στα καθήκοντα γονικής μέριμνας ή κινδύνων για τη σωματική ακεραιότητα και ψυχική ισορροπία των ανηλίκων.

✔ ΣΤΟΧΟΙ

– Τήρηση της νομιμότητας και προστασία των πολιτών.
– Εξάντληση των νομικών δυνατοτήτων για την αντιμετώπιση με δραστικό τρόπο και από το πρώιμο στάδιο εμφάνισης περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας.
– Μείωση της έντασης και παρεμπόδιση δυσμενέστερης εξέλιξης.
– Η εκ των προτέρων γνώση από τον υποψήφιο δράστη των συνεπειών που θα τύχει σε περίπτωση παραβίασης των σχετικών προβλεπομένων κανόνων και διατάξεων του Ποινικού Κώδικα από την οργανωμένη πολιτεία.

Ελεονώρα Αναγνώστου
Δικηγόρος
D.E.A. Droit Economique et Social
Université Paris IX – Dauphine