Με το από 15 Ιουνίου 2022 Κοινό Δελτίο Τύπου του Υπουργείου Οικονομικών και του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων παρουσιάστηκαν με ιδιαίτερη έμφαση και ανάλυση τόσο τα πλεονεκτήματα του Αναπτυξιακού Νόμου 4887/2022 και του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» (εφεξής ΤΑΑ) όσο και η δυνατότητα συνδυασμού των δύο αυτών «αναπτυξιακών εργαλείων», ώστε να επιτευχθεί μέσω των διαφορετικών ενισχύσεων[1] του Αναπτυξιακού Νόμου και των πόρων του ΤΑΑ η μέγιστη δυνατή κρατική ενίσχυση στα επενδυτικά σχέδια των επιχειρήσεων αξιοποιώντας στο μεγαλύτερο βαθμό το χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων, εφόσον τηρηθούν όροι και κανόνες που ορίζονται από τους σχετικούς νόμους που ρυθμίζουν τη λειτουργία τους σε συνδυασμό και με την καλή ή μη πιστοληπτική ικανότητά τους.

✔ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΝΟΜΟΥ

– Περιλαμβάνει συνολικά 13 καθεστώτα[2] που είναι διαρθρωμένα με θεματικά κριτήρια- αντί της οριζόντιας διάστασης- και καλύπτουν σχεδόν όλους τους κλάδους της οικονομίας και της σύγχρονης επιχειρηματικής δραστηριότητας.

– Υπάρχει δυνατότητα υποβολής αίτησης σε διαφορετικά καθεστώτα ενίσχυσης, αλλά όχι για τις ίδιες δαπάνες.

– Προβλέπεται προσαύξηση των εντάσεων ενισχύσεων επιπρόσθετα του Χάρτη Περιφερειακών ενισχύσεων (Χ.Π.Ε.) κατά ποσοστό 20% για τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις και κατά ποσοστό 10% για τις μεσαίες επιχειρήσεις.

– Υπάρχει στήριξη και σε δαπάνες εκτός περιφερειακών ενισχύσεων όπως: συμβουλευτικές υπηρεσίες, συμμετοχή σε εμπορικές εκθέσεις, επαγγελματική κατάρτιση, ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση αποβλήτων, δαπάνες για την προστασία του περιβάλλοντος ή την καινοτομία, για εργαζόμενους σε μειονεκτική θέση ή με αναπηρία.

✔ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΑΜΕΙΟΥ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ ΚΑΙ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

– Τα δάνεια του ΤΑΑ έχουν ένα ιδιαίτερα χαμηλό επιτόκιο ύψους 0,35%.[3]

– Τα δάνεια του ΤΑΑ καλύπτουν κατά μέγιστο βαθμό ποσοστό έως 50% του κάθε επενδυτικού σχεδίου [4].

✔ ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΥ ΤΩΝ ΔΥΟ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ

– Το 25% του επενδυτικού σχεδίου δεν μπορεί να περιλαμβάνει κρατική ενίσχυση. Θα πρέπει να καλυφθεί είτε από ίδια κεφάλαια είτε από τραπεζικό δανεισμό είτε από συνδυασμό και των δύο, χωρίς όμως κρατική ενίσχυση.

– Συνολικά, οι δύο κρατικές ενισχύσεις από τον Αναπτυξιακό Νόμο και το ΤΑΑ δεν μπορούν να υπερβαίνουν τα ανώτατα όρια που ορίζονται από το Χάρτη των Περιφερειακών Ενισχύσεων[5].

– Η έννοια του ύψους του επενδυτικού κόστους για το ίδιο επενδυτικό σχέδιο είναι διαφορετική στα δύο «αναπτυξιακά εργαλεία». Οι επιλέξιμες δαπάνες για δανειοδότηση στο ΤΑΑ είναι ευρύτερες από τις επιλέξιμες δαπάνες του Αναπτυξιακού Νόμου, ο οποίος δεν συμπεριλαμβάνει τον Φ.Π.Α. και λειτουργικά έξοδα[6] .

– Η επένδυση – σε όποιο από τα δύο αναπτυξιακά εργαλεία υπαχθεί (είτε του Αναπτυξιακού Νόμου είτε του ΤΑΑ) – πρέπει να θεωρηθεί ως νέα επένδυση. Κατά το λόγο αυτό οι επιχειρήσεις που θα αιτηθούν την υπαγωγή του επενδυτικού σχεδίου τους στον Αναπτυξιακό Νόμο και στο ΤΑΑ πρέπει είτε να μην αρχίσουν εργασίες, αφού πάρουν το δάνειο, είτε να περιμένουν και να κάνουν την αίτηση ταυτόχρονα και στα δύο καθεστώτα ενίσχυσης.

– Οι επιχειρήσεις που έχουν υψηλή πιστοληπτική ικανότητα μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα δάνεια του ΤΑΑ με το επιτόκιο αναφοράς[7]: στην περίπτωση αυτή ο συνδυασμός με την ενίσχυση από τον Αναπτυξιακό Νόμο είναι χωρίς συνυπολογισμό, δηλαδή χωρίς να αθροιστούν οι κρατικές ενισχύσεις μεταξύ τους.

– Το δάνειο του ΤΑΑ δεν πρέπει να ξεπερνά το 50% του επιλέξιμου προϋπολογισμού του ΤΑΑ αφαιρουμένου του ποσού ενίσχυσης του Αναπτυξιακού Νόμου, ανεξαρτήτως του αν το ποσό αυτό προέρχεται από  επιχορήγηση ή φορολογική απαλλαγή ή οποιονδήποτε άλλο τρόπο που θεωρείται κρατική ενίσχυση.[8]

Ελεονώρα Αναγνώστου
Δικηγόρος
D.E.A. Droit Economique et Social
Université Paris IX – Dauphine

[1] Τα είδη των ενισχύσεων του Αναπτυξιακού Νόμου είναι: Η φορολογική απαλλαγή, η επιχορήγηση, η επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης, η επιδότηση του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης και η χρηματοδότηση του επιχειρηματικού κινδύνου ( μόνο για το καθεστώς του ΝΕΟ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ)

[2] Τα 13 καθεστώτα του Αναπτυξιακού Νόμου: Ψηφιακός και τεχνολογικός μετασχηματισμός επιχειρήσεων, πράσινη μετάβαση-περιβαλλοντική αναβάθμιση επιχειρήσεων, Νέο επιχειρείν, Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση, Έρευνα και εφαρμοστέα καινοτομία, αγροδιατροφή-πρωτογενής παραγωγή και μεταποίηση γεωργικών προϊόντων-αλιεία και υδατοκαλλιέργεια, μεταποίηση -εφοδιαστική αλυσίδα, επιχειρηματική εξωστρέφεια, ενίσχυση τουριστικών επενδύσεων, εναλλακτικές μορφές τουρισμού, Μεγάλες Επενδύσεις, Ευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας, Επιχειρηματικότητα 360⁰

[3] Το ποσοστό αυτό θα ισχύει μέχρι εξαντλήσεως του ποσού δανεισμού από την Ε.Ε. (1,6 δις.ευρώ)

[4] Η ιδιωτική συμμετοχή καλύπτει τουλάχιστον 20% του προϋπολογισμού της επένδυσης ενώ το τραπεζικό ίδρυμα δανειοδοτεί τουλάχιστον το 30% αυτής.

[5] Είναι επιτρεπτή συνεπώς η ενίσχυση του καθεστώτος για το οποίο υπεβλήθη αίτηση υπαγωγής στον Αναπτυξιακό Νόμο και σε άλλο φορέα ενίσχυσης (όπως το ΤΑΑ) με την προϋπόθεση ότι δεν ξεπερνά την ένταση ενίσχυσης από τον Αναπτυξιακό Νόμο.

[6] Εκτός από το καθεστώς του Νέο Επιχειρείν.

[7] Το επιτόκιο αναφοράς – που σήμερα είναι στο -0,19%- αποτελείται από το βασικό επιτόκιο προσαυξημένο με τα δανειακά περιθώρια (ανάλογα με τη βαθμολογία της οικείας επιχείρησης και τις παρεχόμενες εξασφαλίσεις). 

[8] Δάνειο ΤΑΑ = (50% Χ επιλέξιμος π/υ ΤΑΑ) – ποσό ενίσχυσης Αναπτυξιακού Νόμου