Πώς διαμορφώνονται οι άδειες των εργαζομένων σύμφωνα με το νέο εργατικό νόμο 4808/2021
Με την πρόσφατη Εγκύκλιο του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με αριθμό 47972 που δημοσιεύτηκε την 7η Ιουλίου 2021 τέθηκαν σε εφαρμογή οι διατάξεις του νόμου 4808/2021 για την «Προστασία της Εργασίας» που θεσπίζουν νέες άδειες ή επεκτείνουν υπάρχουσες για τους εργαζόμενους γονείς και φροντιστές δίνοντας σε αυτούς τη δυνατότητα φροντίδας των τέκνων τους με ευέλικτες λύσεις, αναδεικνύοντας τον οικογενειακό θεσμό και επιχειρώντας τη συμφιλίωση της επαγγελματικής με την οικογενειακή ζωή, μετά από την ενσωμάτωση και της οδηγίας 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20.6.2019 σχετικά με την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους γονείς και τους φροντιστές.
Μέσα σε αυτά τα θεσμικά πλαίσια προβλέπονται ενδεικτικά:
I. ΑΔΕΙΕΣ ΓΙΑ ΓΟΝΕΙΣ ΚΑΙ ΦΡΟΝΤΙΣΤΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΖΩΗΣ
ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Εφαρμόζονται σε όλους τους εργαζόμενους γονείς, φυσικούς, θετούς, αναδόχους και στις τεκμαιρόμενες μητέρες που αποκτούν τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας και στους φροντιστές, στον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα ( όπως ορίζεται στο άρθ. 14 του ν. 4270/2014), με οποιαδήποτε σχέση εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των συμβάσεων μερικής ή προσωρινής απασχόλησης και ορισμένου χρόνου και της έμμισθης εντολής ενώ για τους εργαζόμενους στον δημόσιο τομέα θα ακολουθήσει και άλλη εγκύκλιος.
ΑΔΕΙΑ ΠΑΤΡΟΤΗΤΑΣ
- Άδεια 14 εργασίμων ημερών με αποδοχές χωρίς καμία απολύτως προϋπόθεση και ανεξάρτητα από την οικογενειακή του κατάσταση δικαιούται κάθε εργαζόμενος πατέρας κατά τη γέννηση του τέκνου λαμβάνοντας είτε 2 ημέρες άδειας προ της αναμενόμενης ημερομηνίας τοκετού και 12 ημέρες μετά του τοκετού και εντός 30 ημερών από την ημερομηνία γέννησης είτε συνολικά μετά την ημερομηνία γέννησης, ύστερα από ενημέρωση του εργοδότη για την πιθανή ημερομηνία τοκετού.
- Η ίδια ως άνω άδεια χορηγείται και σε περίπτωση υιοθεσίας ή αναδοχής τέκνου ( ηλικίας έως 8 ετών) από την ένταξη του παιδιού στην οικογένεια.
Η άδεια αυτή χορηγείται στον εργαζόμενο πατέρα για τέκνο που γεννήθηκε μετά την 19/6/2021 ( ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 4808/2021), ενώ για τέκνο που γεννήθηκε πριν την ως άνω ημερομηνία και εφόσον δεν έχει παρέλθει ένας μήνας από τον τοκετό από την ημερομηνία αυτή, ο πατέρας θα λάβει , πλέον των 2 ημερών, που δικαιούτο με το προηγούμενο καθεστώς, όσες από τις υπόλοιπες 12 εργάσιμες ημέρες απομένουν μέχρι τη συμπλήρωση του πρώτου μήνα από τον τοκετό. Ανάλογα ισχύουν και κατά την εφαρμογή στους θετούς και αναδόχους πατέρες τέκνων έως οκτώ ετών.
ΓΟΝΙΚΗ ΑΔΕΙΑ
- Άδεια 4 μηνών, που αναρτάται στο Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ», μπορεί να χορηγηθεί σε κάθε εργαζόμενο γονέα, που ασκεί τη γονική μέριμνα ενός ή και περισσότερων τέκνων συνεχόμενα ή τμηματικά μέχρι τη συμπλήρωση της ηλικίας των 8 ετών του κάθε τέκνου, με τον όρο της συμπλήρωσης ενός τουλάχιστον έτους συνεχόμενης ή με διαδοχικές συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου στον ίδιο εργοδότη, με σκοπό την ανατροφή του τέκνου. Εξαίρεση από τον όρο αυτό προβλέπεται για τις περιπτώσεις πολύδυμων τέκνων ( π.χ. τριδύμων), όπου οι γονείς δικαιούνται να λάβουν άδεια για κάθε παιδί ξεχωριστά χωρίς τη μεσολάβηση ετήσιας πραγματικής υπηρεσίας.
- Επίδομα γονικής άδειας από τον ΟΑΕΔ θα καταβάλλεται σε κάθε γονέα για τους δύο πρώτους μήνες, ποσού ίσου με τον κατώτατο μισθό.
ΑΔΕΙΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗ
- Άδεια από την εργασία για τον εργαζόμενο ώστε να παρέχει προσωπική φροντίδα ή υποστήριξη για σοβαρό ιατρικό λόγο σε συγγενή ή πρόσωπο που κατοικεί στο ίδιο νοικοκυριό με αυτόν , ώστε να μην αποχωρεί από την αγορά εργασίας.
- Η άδεια, διάρκειας έως 5 εργασίμων ημερών, δίδεται σε εργαζόμενο που έχει συμπληρώσει 6 μήνες συνεχόμενης ή με διαδοχικές συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου και είναι άνευ αποδοχών.
ΑΠΟΥΣΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΛΟΓΟΥΣ ΑΝΩΤΕΡΑΣ ΒΙΑΣ
- Δικαίωμα απουσίας του εργαζομένου ή του φροντιστή έως 2 φορές ετησίως και έως μία εργάσιμη ημέρα κάθε φορά, με αποδοχές, για λόγους ανωτέρας βίας που συνδέονται με επείγοντα οικογενειακά θέματα ( π.χ. ατυχήματος), βεβαιούμενα με ιατρική γνωμάτευση.
ΕΥΕΛΙΚΤΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
- Τηλεργασία, ευέλικτο ωράριο εργασίας ή μερική απασχόληση δικαιούται να ζητήσει κάθε εργαζόμενος γονέας παιδιών έως 12 ετών ή φροντιστής για λόγους φροντίδας, εφόσον έχει συμπληρώσει 6 μήνες συνεχούς ή με διαδοχικές συμβάσεις εργασία ορισμένου χρόνου στον ίδιο εργοδότη.
II. ΑΔΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ
ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Εφαρμόζονται σε όλους τους εργαζόμενους γονείς, ως ανωτέρω, και στις τεκμαιρόμενες μητέρες που αποκτούν τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας, και απασχολούνται σε σχέση πλήρους ή μερικής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα και σε υπηρεσίες του Δημοσίου τομέα.
ΑΔΕΙΑ ΜΗΤΡΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΥΙΟΘΕΣΙΑ ΤΕΚΝΟΥ
- Το μεταγενέθλιο τμήμα της άδειας μητρότητας των 63 ημερολογιακών ημερών δικαιούται να λάβει και η τεκμαιρόμενη μητέρα που αποκτά τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας , καθώς και η εργαζόμενη που υιοθετεί τέκνο από την ένταξη του παιδιού στην οικογένεια και έως την ηλικία των 8 ετών, μαζί με κάθε φύσης αποδοχές και επιδόματα που συνδέονται με αυτήν.
ΑΔΕΙΑ ΓΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗ ΣΕ ΙΑΤΡΙΚΩΣ ΥΠΟΒΟΗΘΟΥΜΕΝΗ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ
- Άδεια 7 εργασίμων ημερών με αποδοχές , ύστερα από ιατρική βεβαίωση, θεσμοθετείται για τις εργαζόμενες γυναίκες του ιδιωτικού τομέα- κατ΄ αναλογία των ρυθμίσεων που ήδη ισχύουν στο δημόσιο τομέα- εφόσον υποβάλλονται σε μεθόδους ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
ΑΔΕΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΤΕΚΝΟΥ
- Άδεια εκτεινόμενη σε χρονικό διάστημα 30 μηνών από τη λήξη της άδειας μητρότητας ή της ειδικής παροχής μητρότητας ή της γονικής άδειας δικαιούνται οι εργαζόμενοι γονείς για τη φροντίδα του τέκνου με μορφή μειωμένου ωραρίου ή ημερών αδείας ή με όποιον άλλο τρόπο συμφωνήσουν τα μέρη. Η άδεια αυτή επεκτείνεται και στο γονέα που υιοθετεί ή γίνεται ανάδοχος τέκνου έως και το 8ο έτος ηλικίας του τέκνου.
ΑΔΕΙΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΕΠΙΔΟΣΗΣ ΤΕΚΝΟΥ
- Άδεια ορισμένων ωρών ή ολόκληρης ημέρας από την εργασία τους μέχρι τη συμπλήρωση 4 εργασίμων ημερών κάθε ημερολογιακού έτους, δικαιούνται να λάβουν εργαζόμενοι γονείς για κάθε παιδί ηλικίας μέχρι 18 ετών που παρακολουθεί μαθήματα στοιχειώδους ή μέσης εκπαίδευσης, χωρίς περικοπή των αποδοχών τους, για την παρακολούθηση της σχολικής του επίδοσης.
ΑΔΕΙΑ ΓΑΜΟΥ
- Άδεια 6 ή 5 εργασίμων ημερών με αποδοχές χορηγείται στον εργαζόμενο που απασχολείται με σύστημα 6ήμερης ή 5ήμερης αντίστοιχα εβδομαδιαίας εργασίας σε περίπτωση τέλεσης γάμου ή σύναψης συμφώνου συμβίωσης.
ΜΕΙΩΜΕΝΟ ΩΡΑΡΙΟ ΓΟΝΕΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ
- Δικαίωμα μείωσης του ωραρίου εργασίας τους κατά μία ώρα την ημέρα, με ανάλογη περικοπή των αποδοχών τους, έχουν οι γονείς που εργάζονται σε επιχείρηση που απασχολεί τουλάχιστον 50 άτομα και αποκτούν τέκνο με πνευματική, ψυχική ή σωματική αναπηρία, πιστοποιούμενη με ιατρική γνωμάτευση.
ΑΔΕΙΑ ΛΟΓΩ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ Ή ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ ΤΕΚΝΟΥ
- Άδεια άνευ αποδοχών σε περίπτωση ασθενείας παιδιού ή άλλου εξαρτώμενου μέλους, έχουν το δικαίωμα να λάβουν οι εργαζόμενοι γονείς για χρονικό διάστημα 6 ή 8 ή 14 εργασίμων ημερών κάθε ημερολογιακού έτους για ένα ή δύο ή περισσότερα από δύο παιδιά αντίστοιχα.
- Άδεια χωρίς αποδοχές χορηγείται στον εργαζόμενο γονέα σε περίπτωση νοσηλείας του παιδιού ανεξαρτήτως ηλικίας του που καθιστά αναγκαία την παρουσία του για όσο διάστημα διαρκεί η νοσηλεία και όχι πέραν των 30 εργασίμων ημερών κατ΄έτος.
* Σημειώνεται ότι ημερομηνία έναρξης ισχύος των διατάξεων είναι η 19η Ιουνίου 2021 (ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 4808/2021)
