Στα πλαίσια των διατάξεων του νόμου 4826/2021 (ΦΕΚ 160/Τ.Α’/07.09.2021) σχετικά με την ασφαλιστική μεταρρύθμιση στη νέα γενιά και την ίδρυση, οργάνωση και λειτουργία του Ταμείου Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης, ανακοινώθηκε την 2 Ιανουαρίου 2022 από το Γραφείο Τύπου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων η ενεργοποίηση από  την 1^η Ιανουαρίου 2022 του νέου Ταμείου Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης (ΤΕΚΑ), που αφορά τους νέους που εισάγονται ως εργαζόμενοι στην αγορά εργασίας από την 1.1.2022 με υποχρέωση υπαγωγής στην επικουρική ασφάλιση, ενώ παρέχεται η δυνατότητα της προαιρετικής ένταξης σε αυτό όλων των υπολοίπων ασφαλισμένων που είναι κάτω των 35 ετών από 1.1.2023, εισάγοντας το μοντέλο της επικουρικής ασφάλισης κεφαλαιοποιητικού χαρακτήρα  δίνοντας σε αυτό το ρόλο του «ατομικού κουμπαρά», αφού ο ασφαλισμένος θα λαμβάνει ένα βασικό συνταξιοδοτικό- επενδυτικό προϊόν με δομή κύκλου ζωής, ενώ ταυτόχρονα θα έχει πρόσβαση μέσω της εφαρμογής myteka.gov.gr στον ατομικό λογαριασμό του, όπου θα σωρεύονται οι εισφορές επικουρικής ασφάλισης που καταβάλει, οι οποίες στη συνέχεια θα επενδύονται σε συγκεκριμένα επενδυτικά χαρτοφυλάκια.

✔ ΕΝΝΟΙΑ- ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΕΚΑ

Είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου εποπτευόμενο από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με σκοπό τη χορήγηση επικουρικής σύνταξης για την κάλυψη των κοινωνικοασφαλιστικών κινδύνων του γήρατος, της αναπηρίας και του θανάτου στους ασφαλισμένους  με εφαρμογή του κεφαλαιοποιητικού συστήματος προκαθορισμένων εισφορών, σύμφωνα με το οποίο οι τρέχουσες καταβαλλόμενες εισφορές σωρεύονται και επενδύονται σε χρηματοπιστωτικά μέσα και ακίνητα με στόχο την επίτευξη απόδοσης και σχηματίζοντας αποθεματικό, που αποτελεί τη βάση υπολογισμού των μελλοντικών παροχών προς τους δικαιούχους.  

✔ ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Ι. ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΥΠΑΓΩΓΗ. Όσοι εισάγονται στην αγορά εργασίας από 1.1.2022 για πρώτη φορά (ανεξαρτήτως ηλικίας) θα εισάγονται στο ΤΕΚΑ για την επικουρική τους ασφάλιση, εφόσον απασχολούνται σε κλάδο για τον οποίο υπάρχει υποχρεωτικότητα επικουρικής ασφάλισης- αφορά επομένως μισθωτούς του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, αυτοαπασχολούμενους μηχανικούς και δικηγόρους. 

ΙΙ. ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΗ ΥΠΑΓΩΓΗ. α) Μπορούν να υπαχθούν μέχρι την 31.12.2023 όσοι είναι γεννημένοι από την 1.1.1987 και μετά όντας ασφαλισμένοι στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης του e-ΕΦΚΑ και επιθυμούν να υπαχθούν στο ΤΕΚΑ και β) μπορούν να υπαχθούν στο ΤΕΚΑ εργαζόμενοι που απασχολούνται σε κλάδους για τους οποίους δεν υπάρχει υποχρέωση υπαγωγής στην επικουρική ασφάλιση (π.χ. αυτοαπασχολούμενοι υγειονομικοί, αγρότες, ελεύθεροι επαγγελματίες) και μέχρι να συμπληρώσουν το 35^ο έτος τους ηλικίας τους. 

✔ ΕΙΣΦΟΡΕΣ

Το ύψος των εισφορών διαμορφώνεται σε ποσοστό 3,25% για τον εργοδότη και 3,25% για τον εργαζόμενο μέχρι και το μήνα Μάιο του 2022 και σε 3% για τον καθένα εφεξής.

✔ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΘΕΜΕΛΙΩΣΗΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ

– Η έκδοση κύριας σύνταξης

– Η συμπλήρωση 15 ετών επικουρικής ασφάλισης

✔ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ

– Οι εισφορές επικουρικής ασφάλισης κάθε ασφαλισμένου- ο οποίος θα έχει το δικό του ατομικό λογαριασμό- θα σωρεύονται και στη συνέχεια θα επενδύονται σε συγκεκριμένα επενδυτικά χαρτοφυλάκια, η διαχείριση των οποίων θα γίνεται με διαφάνεια, σύνεση και επαγγελματική υπευθυνότητα από το ΤΕΚΑ.

– Η επικουρική σύνταξη του ασφαλισμένου θα υπολογίζεται στη βάση του σωρευμένου ποσού των εισφορών και των αποδόσεων στον ατομικό λογαριασμό του, στον οποίο θα έχει πρόσβαση μέσω της εφαρμογής myteka.gov.gr., ενώ ο ασφαλισμένος θα έχει δυνατότητα επιλογής και διαφορετικού χαρτοφυλακίου.

– Το ΤΕΚΑ παρέχει στους ασφαλισμένους ένα προκαθορισμένο επενδυτικό πρόγραμμα κύκλου ζωής, το οποίο αξιολογείται από το Δ.Σ. του Ταμείου ως το πλέον ενδεδειγμένο για το μέσο ασφαλισμένο συνδυάζοντας το κατάλληλο μείγμα κινδύνου, απόδοσης και ασφάλειας για όλη τη διάρκεια του εργασιακού του βίου

✔ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ

–Επιστροφή των καταβληθεισών εισφορών σε πραγματική αξία στον ασφαλισμένο κατά τη συμπλήρωση του γενικού ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης σε περίπτωση που δεν θεμελιώνεται δικαίωμα μηνιαίας επικουρικής σύνταξης.

– Κατώτατη επικουρική σύνταξη προβλέπεται σε περίπτωση αναπηρίας ή θανάτου ενεργού ασφαλισμένου.

– Εγγύηση του Κράτους μη αρνητικών αποδόσεων στους ασφαλισμένους και ειδικότερα: το κράτος εγγυάται την καταβολή ελάχιστης ανταποδοτικής μηνιαίας επικουρικής σύνταξης, η οποία υπολογίζεται στο ύψος της πραγματικής αξίας των εισφορών που κατέβαλαν οι ασφαλισμένοι.

✔ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

Ο κεφαλαιοποιητικός χαρακτήρας της επικουρικής ασφάλισης δημιουργεί αποταμιεύσεις, οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη χρηματοδότηση επενδύσεων, θέτει τις βάσεις για υψηλότερες συντάξεις στη νέα γενιά και ενισχύει  τον έλεγχο και την εμπιστοσύνη των νέων προς το ασφαλιστικό σύστημα.

✔ ΣΤΟΧΟΙ

– Διασφάλιση ικανοποιητικού επιπέδου διαβίωσης για τους συνταξιούχους.

– Βιωσιμότητα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης που συντελεί στην ανάπτυξη της οικονομίας.

Σημειώνεται ότι είναι πλέον από την 10.1.2022 διαθέσιμη η ιστοσελίδα του ΤΕΚΑ, teka.gov.gr, προς ενημέρωση των ασφαλισμένων για το νέο δημόσιο σύστημα κεφαλαιοποιητικής ασφάλισης, ενώ εντός του πρώτου εξαμήνου του 2022 θα είναι διαθέσιμη και η ηλεκτρονική πλατφόρμα myteka.gov.gr  και εντός του πρώτου τριμήνου του 2022 αναμένεται να λειτουργήσει ενημερωτικά και η γραμμή εξυπηρέτησης πολιτών 1555.

Ελεονώρα Αναγνώστου
Δικηγόρος
D.E.A. Droit Economique et Social
Université Paris IX – Dauphine