Η διαιτησία είναι μέθοδος εξωδικαστικής επίλυσης ιδιωτικών διαφορών στην οποία μπορούν να προσφύγουν τα μέρη μετά από συμφωνία τους. Η επιλογή της διαιτησίας παρουσιάζει σημαντική άνοδο στις μέρες μας, λόγω της ταχύτερης και οικονομικότερης σε σχέση με τα πολιτικά δικαστήρια διευθέτησης των διαφορών. Η σημασία της είναι επίσης μεγάλη, όταν τα μέρη έχουν την εγκατάστασή τους σε διαφορετικά κράτη και το ένα μέρος δεν επιθυμεί να δικαστεί η υπόθεσή του στα δικαστήρια του κράτους όπου ασκεί τη δραστηριότητά του το άλλο μέρος.

Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του Υπουργείου Δικαιοσύνης^[1], το νέο Σχέδιο Νόμου για τη Διεθνή Εμπορική Διαιτησία που κατατέθηκε πρόσφατα σε δημόσια διαβούλευση θεσπίζει ρυθμίσεις για την εσωτερική διαιτησία και επικαιροποιεί το νομικό πλαίσιο της Διεθνούς Εμπορικής Διαιτησίας, ώστε η χώρα μας να καταστεί προτιμώμενος τόπος διεξαγωγής διεθνών διαιτησιών, προσελκύοντας έτσι νέες ξένες επενδύσεις.

✔ ΟΙ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΑΙΤΗΣΙΑ

Με το Σχέδιο Νόμου ενσωματώνεται ο τροποποιημένος Πρότυπος Νόμος της Επιτροπής του Ο.Η.Ε. για το Δίκαιο του Διεθνούς Εμπορίου του 2006 (UNCITRAL) και εισάγονται πρωτοποριακές διατάξεις, ώστε να παρέχεται ένα ευέλικτο πλαίσιο επίλυσης των διαφορών με το οποίο είναι εξοικειωμένες οι επιχειρήσεις που επιθυμούν να υλοποιήσουν ξένες επενδύσεις στη χώρα μας.

✔ ΟΙ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΙΤΗΣΙΑ

Ως προς την εσωτερική διαιτησία, με το Σχέδιο Νόμου εισάγονται οι ακόλουθες ρυθμίσεις:

– θεσπίζονται οι προϋποθέσεις για την ίδρυση των οργανισμών θεσμικών διαιτησιών

– καθιερώνεται η υποχρεωτική αναγγελία της έναρξης λειτουργίας των οργανισμών αυτών στο Υπουργείο Δικαιοσύνης

– ορίζονται κριτήρια διαφάνειας στη λειτουργία τους

– καθιερώνεται η υπαγωγή τους σε κατασταλτικό έλεγχο από τη Διοίκηση.

✔ ΟΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ

Όπως αναφέρει η ανακοίνωση του Υπουργείου, οι μεταρρυθμίσεις που καθιερώνονται με το Σχέδιο Νόμου είναι οι ακόλουθες:

– θεσπίζεται η γενική αρχή ότι όλες οι διαφορές είναι κατ’ αρχήν διαιτητεύσιμες, εκτός αν ο νόμος το απαγορεύει

– καθορίζονται οι προϋποθέσεις της πολυμερούς διαιτησίας

– ρυθμίζεται το ζήτημα του διορισμού διαιτητών επί πολυμελούς διαιτητικού δικαστηρίου όταν η διαιτησία είναι πολυμερής

– παρέχεται στο διαιτητικό δικαστήριο η εξουσία να διατάσσει τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων ή την έκδοση προσωρινής διαταγής

– καθιερώνεται η εξουσία του διαιτητικού δικαστηρίου να επιβάλει στα μέρη την υποχρέωση παροχής εγγράφων ή άλλων αποδεικτικών μέσων που βρίσκονται στη διάθεσή τους και πιθανολογείται ότι θα έχουν ουσιώδη επίδραση στην έκβαση της διαιτησίας.

✔ ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΡΥΘΜΙΣΕΩΝ

Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις του Σχεδίου Νόμου συμβάλλουν:

– στην ενίσχυση της εξωστρέφειας και της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας

– στην τόνωση των ελληνικών εξαγωγών

– στην προσέλκυση νέων ξένων επενδύσεων.

Ιφιγένεια Διαμαντοπούλου
Δικηγόρος
Δ.Μ.Σ. Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών ΠΑ.ΠΕΙ.
Υποψήφια Διδάκτωρ Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών Παντείου Πανεπιστημίου

[1] Υπουργείο Δικαιοσύνης, Νέα: «Σε δημόσια διαβούλευση το Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης για τη Διεθνή Εμπορική Διαιτησία», 30-12-2022, διαθέσιμο στο: https://ministryofjustice.gr/?p=9607, ημ/νία πρόσβασης 12-1-2023