Για την επίτευξη των στόχων του ψηφιακού και τεχνολογικού μετασχηματισμού των επιχειρήσεων, της πράσινης μετάβασης, της στήριξης των καινοτόμων επενδύσεων και της νέας επιχειρηματικότητας σε συνδυασμό με την ενίσχυση της απασχόλησης με εξειδικευμένο προσωπικό και τον απώτερο σκοπό της οικονομικής ανάπτυξης όλης της Χώρας ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος 4887/2022 (ΦΕΚ 16/Τ.Α/4.2.2022) προβλέπει ειδικότερες διαδικασίες ελέγχου, αξιολόγησης, έγκρισης και πιστοποίησης των επενδυτικών σχεδίων και κυρίως σαφείς προϋποθέσεις για την υπαγωγή των επενδυτικών σχεδίων στα προβλεπόμενα καθεστώτα χορήγησης ενισχύσεων τόσο ως προς το νομικό τύπο των δικαιούχων φορέων όσο και ως προς το ποσοστό της κρατικής ενίσχυσης, αλλά και ως προς το ελάχιστο ύψος του επιλέξιμου κόστους του επενδυτικού σχεδίου και τα επιμέρους χαρακτηριστικά των επενδυτικών σχεδίων, που θα εξετάσουμε στο παρόν άρθρο. Οι προϋποθέσεις που ο ν. 4887/2022 προβλέπει για την υπαγωγή των επενδυτικών σχεδίων στα καθεστώτα χορήγησης ενισχύσεων αφορούν:

✔ ΤΗ ΜΟΡΦΗ ΔΙΚΑΙΟΥΧΩΝ

ΦΟΡΕΙΣ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ ΤΩΝ ΕΝΙΣΧΥΣΕΩΝ. Είναι οι φορείς που είναι εγκατεστημένοι κατά την έναρξη των εργασιών του επενδυτικού σχεδίου στην Ελλάδα και έχουν τη μορφή εμπορικής εταιρείας ή συνεταιρισμού ή Κοινωνικής συνεταιριστικής Επιχείρησης, Αγροτικού Συνεταιρισμού, Ομάδας παραγωγών, Αστικού Συνεταιρισμού, Αγροτικών Εταιρικών Συμπράξεων ή υπό ίδρυση ή συγχώνευση εταιρείας ή κοινοπραξίας που ασκεί εμπορική δραστηριότητα ή δημόσιας και δημοτικής επιχείρησης[1] ή ατομικής επιχείρησης  (μόνο όμως για το καθεστώς Αγροδιατροφής-πρωτογενούς παραγωγής και μεταποίησης γεωργικών προϊόντων, αλιείας και υδατοκαλλιέργειας και ανώτατο κόστος επενδυτικού σχεδίου ποσού 200.000 ευρώ).

ΦΟΡΕΙΣ ΕΞΑΙΡΟΥΜΕΝΟΙ ΤΩΝ ΕΝΙΣΧΥΣΕΩΝ. Δεν δικαιούνται κρατικής ενίσχυσης :

– Οι επιχειρήσεις, σε βάρος των οποίων εκκρεμεί διαδικασία ανάκτησης ενισχύσεων κατά την υποβολή της αίτησης του επενδυτικού σχεδίου[2]

– οι προβληματικές επιχειρήσεις,

– οι επιχειρήσεις που δύο χρόνια πριν από την υποβολή έχουν μετεγκαταστήσει την επιχειρηματική τους εγκατάσταση ή αρνούνται να δεσμευτούν ότι δεν θα την μετεγκαταστήσουν για 2 έτη μετά την ολοκλήρωση της επένδυσης

– επιχειρήσεις που υλοποιούν σχέδια για λογαριασμό του Δημοσίου

✔ ΤΟ ΥΨΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΤΟΥ ΦΟΡΕΑ

Απαιτείται ελάχιστο ύψος στο επιλέξιμο κόστος του επενδυτικού σχεδίου[3] που προσδιορίζεται σε σχέση με το μέγεθος[4] του φορέα της επένδυσης που είναι

– Ποσό 1.000.000 ευρώ για τις μεγάλες επιχειρήσεις

– Ποσό 500.000 ευρώ για τις μεσαίες επιχειρήσεις

– Ποσό 250.000 ευρώ για μικρές επιχειρήσεις

– Ποσό 100.000 ευρώ για πολύ μικρές επιχειρήσεις

– Ποσό 50.000 ευρώ για όλες τις μορφές Συνεταιρισμών, ως άνω αναφέρθηκαν

✔ ΤΟ ΕΙΔΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΟΣΟΣΤΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΚΡΑΤΟΥΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΗ

– Ο φορέας της επένδυσης συμμετέχει στο κόστος του επενδυτικού σχεδίου είτε με ίδια κεφάλαια είτε με εξωτερική χρηματοδότηση.

– Η κρατική ενίσχυση δεν μπορεί να υπερβαίνει το 75% του επιλέξιμου κόστους επένδυσης ενώ με ποσοστό 25% συμμετέχει ο φορέας της επένδυσης.

✔ ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ

Τα επενδυτικά σχέδια πρέπει να έχουν ολοκληρωμένο χαρακτήρα αρχικής επένδυσης[5]  και συγκεκριμένα να πληρούν μία από τις προϋποθέσεις:

– Δημιουργία νέας μονάδας

– Επέκταση της δυναμικότητας της υφιστάμενης μονάδας

– Διαφοροποίηση της παραγωγής της μονάδας σε προϊόντα ή υπηρεσίες που δεν έχουν παρασχεθεί ποτέ από αυτήν με τον όρο ότι οι ενισχυόμενες δαπάνες υπερβαίνουν τουλάχιστον κατά ποσοστό 200% τη λογιστική αξία των στοιχείων ενεργητικού που χρησιμοποιούνται εκ νέου, όπως έχει καταγραφεί στο φορολογικό έτος πριν από την αίτηση υπαγωγής του σχεδίου.

– Θεμελιώδης αλλαγή του συνόλου της παραγωγικής διαδικασίας υφιστάμενης μονάδας.

Ελεονώρα Αναγνώστου
Δικηγόρος
D.E.A. Droit Economique et Social
Université Paris IX – Dauphine

[1] Με τους όρους ότι δεν εξυπηρετούν δημόσιο σκοπό, δεν τους έχει ανατεθεί η προσφορά υπηρεσιών από το κράτος αποκλειστικά, δεν επιχορηγούνται με δημόσιους πόρους

[2] Λόγω προηγούμενης απόφασης της Ε.Ε. με την οποία κρίθηκαν παράνομες προγενέστερες ενισχύσεις(αρχή DEGGENDORF)

[3] Επιλέξιμο κόστος είναι το συνολικό ποσό που προκύπτει από το άθροισμα των επιλέξιμων δαπανών και επιλέξιμες δαπάνες είναι όσες δαπάνες επιτρέπεται να ενισχυθούν βάσει του εθνικού και του ενωσιακού δικαίου.

[4] Η κατηγορία των πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων ( ΜμΕ) αποτελείται από επιχειρήσεις που απασχολούν λιγότερους από 250 εργαζόμενους και των οποίων ο ετήσιος κύκλος εργασιών δεν υπερβαίνει τα 50 εκατομ. ευρώ και το σύνολο του ετήσιου ισολογισμού δεν υπερβαίνει τα 43 εκατομ. Ευρώ. Ως μικρή επιχείρηση ορίζεται η επιχείρηση που απασχολεί λιγότερους από 50 εργαζόμενους και της οποίας ο ετήσιος κύκλος εργασιών και ισολογισμός δεν υπερβαίνει τα 10 εκατομ. Ευρώ. Ως πολύ μικρή επιχείρηση ορίζεται η επιχείρηση που απασχολεί λιγότερους από 10 εργαζόμενους και της οποίας ο ετήσιος κύκλος εργασιών και ισολογισμός δεν υπερβαίνει τα 2 εκατομ. Ευρώ. Όσες επιχειρήσεις δεν εντάσσονται στις ΜμΕ θεωρούνται μεγάλες επιχειρήσεις.

[5] Αρχική επένδυση για νέα οικονομική δραστηριότητα είναι είτε  επένδυση σε στοιχεία του ενεργητικού σχετικά με τη δημιουργία νέας επιχειρηματικής εγκατάστασης ή τη διαφοροποίηση της δραστηριότητας εγκατάστασης με την προϋπόθεση ότι η νέα δραστηριότητα δεν είναι ίδια ή παρεμφερής με εκείνη που ασκούνταν προηγουμένως στην εγκατάσταση είτε απόκτηση στοιχείων του ενεργητικού ανήκοντα σε επιχείρηση που έχει κλείσει, με την προϋπόθεση ότι η νέα δραστηριότητα δεν είναι ίδια ή παρεμφερής με εκείνη που ασκούνταν πριν από την αγορά.