H ουσιώδης αύξηση των εύλογων δαπανών διαβίωσης του πτωχού συνιστά μεταβολή ισοδύναμη με μείωση εισοδήματος

Το άρθρο 92 παρ. 4 του Πτωχευτικού Κώδικα (Ν. 4738/2020), προβλέπει τη δυνατότητα μεταβολής των όρων του σχεδίου περιοδικών πληρωμών του πτωχού, σε περίπτωση ουσιώδους μεταβολής του εισοδήματός του. Η συγκεκριμένη διάταξη αποτέλεσε το επίκεντρο της νομικής εκτίμησης και της κρίσης του Εισηγητή Πτώχευσης του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης στην υπό εξέταση υπόθεση.
- ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΤΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗΣ
Η αιτούσα, πτωχή, κηρύχθηκε σε πτώχευση το 2023 με απόφαση του Ειρηνοδικείου Θεσσαλονίκης. Με τη Διάταξη 9/12.01.2024, καθορίστηκε η μηνιαία καταβολή της στα 562,51 ευρώ. Εν συνεχεία, τον Οκτώβριο του 2024, η αιτούσα διαγνώστηκε με καρκίνο του παχέος εντέρου, υποβλήθηκε σε επεμβάσεις, νοσηλείες, θεραπείες και φαρμακευτική αγωγή. Επιπλέον, παρουσίασε ορθοπεδικά προβλήματα, που απαιτούν φυσιοθεραπείες, ενώ αποδείχθηκε ότι χρειάζεται και οικιακή βοήθεια.
- ΝΟΜΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ – ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΕΙΣΗΓΗΤΗ ΠΤΩΧΕΥΣΗΣ
Με τη Διάταξη υπ’ αρ. 21485/2025 του Εισηγητή Πτώχευσης του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης κρίθηκε ότι οι αυξημένες ανάγκες για ιατρικά έξοδα και φροντίδα συνεπάγονται ουσιώδη μεταβολή των οικονομικών δεδομένων της πτωχής η οποία ισοδυναμεί με τουλάχιστον 35% μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος, σε σύγκριση με το χρονικό σημείο έγκρισης του αρχικού σχεδίου, ήτοι τον Ιανουάριο του 2024. Επομένως, έγινε δεκτό ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις τροποποίησης του σχεδίου περιοδικών πληρωμών, ακόμη και χωρίς μεταβολή του ονομαστικού εισοδήματος της πτωχής.
- ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Ο Εισηγητής Πτώχευσης προέβη σε διασταλτική ερμηνεία του άρθρου 92 παρ. 4, κρίνοντας ότι η ουσιώδης αύξηση των εύλογων δαπανών διαβίωσης της πτωχής συνιστά μεταβολή ισοδύναμη με μείωση του εισοδήματός της. Η παρούσα Διάταξη έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς διευρύνει την έννοια της “ουσιώδους μεταβολής εισοδήματος,” ώστε να καλύπτει και αντικειμενικές αυξήσεις των εύλογων δαπανών διαβίωσης, λόγω έκτακτων και σοβαρών περιστάσεων. Ενισχύεται έτσι η προστατευτική λειτουργία του θεσμού απέναντι στον οικονομικά ευάλωτο οφειλέτη.
Ελισσάβετ-Άννα Βάλβη
Δικηγόρος
Δ.Μ.Σ. Χρηματοοικονομικού και Θεσμικού Πλαισίου των Αγορών Χρήματος και Κεφαλαίου,
Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής, Πανεπιστήμιο Πειραιώς
LL.M. in Forensics, Criminology and Law,
Law School, Maastricht University