Νεότερες οδηγίες του Υπουργείου Εργασίας για την εφαρμογή του ν. 4808/2021
Δυνάμει της με αριθμό 64597 Εγκυκλίου που δημοσιεύτηκε την 3 Σεπτεμβρίου 2021 το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων χορήγησε οδηγίες για την εφαρμογή των ρυθμίσεων Ατομικού Εργατικού Δικαίου προκειμένου να καταστήσει σαφέστερες τις διατάξεις του νέου εργατικού νόμου με αριθμό 4808/19.6.2021 (ΦΕΚ 101/Τ.Α’/19.6.2021).
Ι. Ειδικότερα, ως προς το καθεστώς της προστασίας των εργαζομένων από τις απολύσεις:
✔ Καθιερώνεται- κατά τροποποίηση των κοινών διατάξεων της πολιτικής δικονομίας για το βάρος της απόδειξης- η εκ πρώτης όψεως (prima facie) απόδειξη για τις περιπτώσεις αυτές. Αν ο εργαζόμενος αποδείξει επομένως ότι απολύθηκε αφού ενάσκησε κάποιο νόμιμο δικαίωμά του, θα είναι εφικτή η αναγνώριση της ακυρότητας της απόλυσής του, εκτός αν ο εργοδότης αποδείξει είτε ότι η απόλυση έγινε για άλλο λόγο είτε ότι η ενάσκηση νομίμου δικαιώματος δεν σχετίζεται με την απόλυση.
✔ Η απόλυση που γίνεται ως αντίδραση σε ενάσκηση νομίμου δικαιώματος είναι σε κάθε περίπτωση άκυρη χωρίς να απαιτείται ο έλεγχος αν η καταγγελία υπερέβη τα όρια που επιβάλλουν η καλή πίστη και τα χρηστά ήθη.
✔ Δίδεται η εναλλακτική δυνατότητα στον εργαζόμενο που επικαλείται ελάττωμα της καταγγελίας να ζητήσει, αντί για την αναγνώριση της ακυρότητας της καταγγελίας και την επέλευση των συνεπειών της ακυρότητας, την επιδίκαση πρόσθετης αποζημίωσης.
✔ Δεν επιτρέπεται σε αγωγή με αίτημα την πρόσθετη αποζημίωση της παρ. 3 του άρθ.66 του ν. 4808/2021 (κατ΄ ενάσκηση του δικαιώματος της παρ.4 του ίδιου άρθρου) η σώρευση αιτήματος για αναγνώριση της ακυρότητας της καταγγελίας και επέλευσης των εννόμων συνεπειών της ακυρότητας εφόσον τα δύο αιτήματα στηρίζονται στην ίδια ιστορική και νομική βάση. Στην περίπτωση αυτή η σώρευση επιφέρει την απόρριψη αμφοτέρων.
✔ Ίδια πραγματική και νομική βάση σημαίνει ότι, αν ο εργαζόμενος επικαλείται ότι η απόλυσή του έγινε για λόγο που προβλέπεται στο άρθ.66 παρ.1 του ν. 4808/2021 οφείλει να ζητήσει είτε την αναγνώριση της ακυρότητας της καταγγελίας και της συναφούς υπερημερίας του εργοδότη είτε την αποζημίωση του άρθ.66 παρ.3. Αν όμως ο εργαζόμενος προβάλλει ακυρότητα για λόγο του άρθ. 66 παρ.1 και επικουρικά ακυρότητα για άλλο λόγο, τότε μπορεί – για την κάθε μία νομική και πραγματική βάση που προβάλλονται επικουρικά- να προβάλλει και τα αγωγικά αιτήματα σε αντίστοιχη επικουρική βάση.
ΙΙ. Ως προς την κατάργηση διάκρισης μεταξύ υπαλλήλων και εργατοτεχνιτών:
✔ Δημιουργείται από 01.01.2022 ενιαίο πλαίσιο για την καταγγελία της σύμβασης εργασίας υπαλλήλων και εργατοτεχνιτών και καταργούνται οι υφιστάμενες διακρίσεις: κάθε διάταξη που διέπει την καταγγελία της σύμβασης ή της σχέσης εργασίας των υπαλλήλων θα συμπεριλάβει και τους εργατοτεχνίτες.
✔ Οι διαφοροποιήσεις που υφίστανται μέχρι σήμερα μεταξύ υπαλλήλων και εργατοτεχνιτών αφορούν ενδεικτικά:
– Στο ύψος της οφειλομένης αποζημίωσης σε περίπτωση καταγγελίας της σύμβασης εργασίας (υψηλότερη για τους υπαλλήλους) και τον τρόπο υπολογισμού της (με βάση το μηναίο μισθό για τους υπαλλήλους και το ημερομίσθιο για τους εργατοτεχνίτες).
– Στη δυνατότητα καταγγελίας με προειδοποίηση και καταβολής της αποζημίωσης με δόσεις (εφαρμόζονται μόνο στην καταγγελία σύμβασης των υπαλλήλων).
✔ Ενόψει του ότι οι εργατοτεχνίτες αμείβονται είτε με ημερομίσθιο είτε με μισθό ο νέος νόμος προβλέπει ως βάση μηνιαίου μισθού για τον υπολογισμό της αποζημίωσης σε περίπτωση καταγγελίας της σύμβασης εργασίας εργατοτεχνίτη τα 22 ημερομίσθια, εκτός αν αμείβεται ήδη με μηνιαίο μισθό.
Ελεονώρα Αναγνώστου
Δικηγόρος
D.E.A. Droit Economique et Social
Université Paris IX Dauphine
