Στα πλαίσια του  τελευταίου εργατικού νόμου 4808/2021  (ΦΕΚ 101/Τ.Α’/19.6.2021) και της νέας εργασιακής πραγματικότητας που έχει δημιουργηθεί με τις ψηφιακές πλατφόρμες προβλέπονται διατάξεις (άρθ. 68-72 του ν. 4808/2021) με τις οποίες ρυθμίζονται όλες οι δυνατές μορφές συμβατικών σχέσεων ψηφιακών πλατφορμών με παρόχους υπηρεσιών, τα δικαιώματα των εργαζομένων, αλλά και οι υποχρεώσεις των πλατφορμών αυτών έτσι, ώστε να εξασφαλιστεί η βελτίωση των συνθηκών εργασίας και η κατοχύρωση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, σύμφωνα και με την από 26 Νοεμβρίου 2021 Ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.

✔ ΕΝΝΟΙΑ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑΣ

Ψηφιακές πλατφόρμες καλούνται οι επιχειρήσεις που ενεργούν είτε απευθείας είτε ως μεσάζοντες και μέσω διαδικτυακής πλατφόρμας συνδέουν παρόχους υπηρεσιών ή επιχειρήσεις ή τρίτους με χρήστες ή πελάτες ή καταναλωτές και διευκολύνουν τις μεταξύ τους συναλλαγές.

✔ ΜΟΡΦΕΣ ΣΥΜΒΑΤΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ

Οι ψηφιακές πλατφόρμες συνδέονται με τους παρόχους υπηρεσιών με

– σύμβαση εξαρτημένης εργασίας

– σύμβαση ανεξάρτητων υπηρεσιών

– σύμβαση  έργου

✔ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ

Μία σύμβαση μεταξύ ψηφιακής πλατφόρμας και παρόχου υπηρεσιών τεκμαίρεται ότι δεν είναι εξαρτημένης εργασίας και επομένως δημιουργείται τεκμήριο υπέρ της σύμβασης ανεξαρτήτων υπηρεσιών όταν ο πάροχος υπηρεσιών μπορεί σωρευτικά

• Να χρησιμοποιεί υπεργολάβους ή υποκατάστατους για να παρέχουν τις υπηρεσίες που έχει αναλάβει να προσφέρει και επομένως δεν είναι απαραίτητη η προσωπική παροχή του έργου
• Να επιλέγει τα διάφορα έργα που η ψηφιακή πλατφόρμα του προτείνει να αναλάβει ή να θέτει μονομερώς ο ίδιος τον μέγιστο αριθμό τέτοιων έργων που εκάστοτε θα αναλαμβάνει, με δυνατότητα άρνησης πραγματοποίησης κάποιου έργου
• Να παρέχει τις ανεξάρτητες υπηρεσίες του προς οποιονδήποτε τρίτο ακόμη και σε ανταγωνιστές της ψηφιακής πλατφόρμας
• Να καθορίζει ο ίδιος τον χρόνο παροχής των υπηρεσιών του, εντός δεδομένων χρονικών πλαισίων, ασκώντας το δικαίωμα σύνδεσης και αποσύνδεσης από την πλατφόρμα

✔ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ -ΠΑΡΟΧΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ

Οι πάροχοι υπηρεσιών που είναι φυσικά πρόσωπα και συνδέονται με ψηφιακές πλατφόρμες με συμβάσεις ανεξάρτητων υπηρεσιών ή έργου, έχουν δικαίωμα   

– να συστήνουν συνδικαλιστικές οργανώσεις, με σκοπό την προώθηση των επαγγελματικών συμφερόντων τους

– να απαιτήσουν από τις ψηφιακές πλατφόρμες με τις οποίες συνεργάζονται την τήρηση των κανόνων πρόνοιας, υγιεινής και ασφαλείας, όπως και την κάλυψη δαπανών που σχετίζονται με την παροχή του έργου ( π.χ. έξοδα συντήρησης μεταφορικού μέσου)

– απεργίας

✔ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑΣ

Οι ψηφιακές πλατφόρμες, πριν από την έναρξη παροχής των υπηρεσιών, οφείλουν να ενημερώνουν τους συνεργάτες τους- παρόχους υπηρεσιών- για τα ανωτέρω δικαιώματά τους όπως επίσης και να παραδίδουν αντίγραφο της μεταξύ τους συμβάσεως σε έγγραφη ή ψηφιακή μορφή, η οποία πρέπει να περιλαμβάνει αναλυτικά όλα τα δικαιώματα αυτών πλέον των μέτρων προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα των παρόχων  που λαμβάνουν οι πλατφόρμες .

✔ ΣΤΟΧΟΙ

• Προσαρμογή στα νέα δεδομένα της εργασιακής πραγματικότητας
• Βελτίωση των συνθηκών εργασίας
• Προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων

Ελεονώρα Αναγνώστου
Δικηγόρος
D.E.A. Droit Economique et Social
Université Paris IX – Dauphine