Ο τρόπος εφαρμογής των νέων διατάξεων του 237 ΚΠολΔ[1] είναι ένα ζήτημα που απασχολεί τους δικηγόρους, καθώς παρουσιάζονται δυσλειτουργίες, οι οποίες έχουν συνέπειες στην έκβαση της δίκης. Το Πρωτοδικείο Αθηνών και ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών (ΔΣΑ) συνεργάστηκαν, προκειμένου να διαμορφωθεί κοινή αντίληψη αναφορικά με την εφαρμογή των διατάξεων αυτών, ώστε με εσωτερική πράξη του Δικαστηρίου να δοθούν οι απαραίτητες κατευθύνσεις. Ο ΔΣΑ ανακοίνωσε τα ακόλουθα κύρια σημεία στα οποία κατέληξε η συνεργασία, ώστε να ενημερωθεί το δικηγορικό σώμα.[2]

• Ως προς την πραγματογνωμοσύνη στην τακτική διαδικασία (Άρθ.237 παρ. 8 και 9 ΚΠολΔ)

– Η έκδοση της διάταξης που διατάσσει την πραγματογνωμοσύνη και η κατάθεση της έκθεσης πραγματογνωμοσύνης πρέπει, όχι μόνο να αναρτώνται στο «solon», αλλά και να γνωστοποιούνται στους πληρεξουσίους δικηγόρους με e-mail, ώστε αυτοί να λαμβάνουν πραγματική γνώση των συγκεκριμένων γεγονότων που επιφέρουν σημαντικές έννομες συνέπειες, όπως είναι η έναρξη της 8ήμερης προθεσμίας αντίκρουσης από την κατάθεση της έκθεσης πραγματογνωμοσύνης.

–  Η ανωτέρω γνωστοποίηση με e-mail, που προβλέπεται στο άρθ. 237 ΚΠολΔ μόνο ως δυνατότητα, πρέπει να καταστεί υποχρεωτικό μέρος της εργασίας των γραμματέων στο Πρωτοδικείο Αθηνών.

– Η 8ήμερη προθεσμία για την αντίκρουση (παρ. 9, άρθ. 237 ΚΠολΔ,) πρέπει να ξεκινάει από την γνωστοποίηση της κατάθεσης της έκθεσης με e-mail και όχι από την σχετική ανάρτηση στο «solon», για το ζήτημα δε αυτό θα επιχειρηθεί να διαμορφωθεί κοινή στάση από τους δικαστές του Δικαστηρίου και θα δοθεί λύση με νομοθετική παρέμβαση.

• Ως προς την πραγματογνωμοσύνη στις ειδικές διαδικασίες

–   Η νέα διαδικασία για την πραγματογνωμοσύνη εφαρμόζεται και στις ειδικές διαδικασίες.

– Το δικαίωμα αντίκρουσης εντός των 8 ημερών από την κατάθεση της έκθεσης πραγματογνωμοσύνης (παρ. 9, άρθ. 237) πρέπει να παρέχεται και στην περίπτωση των ειδικών διαδικασιών, ενώ με πράξη της Διοίκησης θα δοθεί σχετική διευκρίνιση προς τους δικαστές.[3]

• Ως προς την αντικατάσταση πραγματογνώμονα

Οι δικαστές προτρέπονται να ανακαλούν ή να μεταρρυθμίζουν τη διάταξη περί διορισμού πραγματογνώμονα με αίτηση του διαδίκου προς τον εισηγητή ή τον πρωτοδίκη.[4] Ωστόσο, η δυνατότητα αντικατάστασης πραγματογνώμονα με την διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων παραμένει σε ισχύ.[5]

• Ως προς την περίπτωση αποβίωσης ή παραίτησης δικαστή ή εισηγητή

Σε περίπτωση που μετά την έκδοση της διάταξης για την πραγματογνωμοσύνη,[6] ο δικαστής ή ο εισηγητής αποβιώσει ή παραιτηθεί, το Πρωτοδικείο Αθηνών[7] θα διαγράφει την υπόθεση από τη χρέωση του συγκεκριμένου δικαστή και θα ακολουθεί νέα χρέωση για την εξακολούθηση της δίκης.

• Ως προς τον χρόνο κατάθεσης των προτάσεων

Στις υποθέσεις τακτικής διαδικασίας που συζητούνται μετά την έκδοση απόφασης (άρθ. 249 και 250 ΚΠολΔ) έγινε δεκτό, ότι είναι ασφαλέστερο οι προτάσεις να κατατίθενται 20 μέρες προ της δικασίμου, ωστόσο το Δικαστήριο θα πρέπει να παραλαμβάνει τις προτάσεις ακόμη και επί της έδρας, και κατόπιν να κρίνει με βάση το περιεχόμενο των ισχυρισμών, αν αυτοί προβλήθηκαν εμπροθέσμως ή όχι. Με τον τρόπο αυτό, επιλύεται το ζήτημα κατά το οποίο ορισμένοι δικαστές αρνούνται να παραλάβουν φάκελο επί της έδρας και κάποιοι γραμματείς σημειώνουν ως εκπρόθεσμες τις προτάσεις που κατατίθενται σε χρονικό σημείο που απέχει λιγότερο από 20 ημέρες πριν την δικάσιμο.

Ιφιγένεια Διαμαντοπούλου
Δικηγόρος
Δ.Μ.Σ. Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών ΠΑ.ΠΕΙ.
Υποψήφια Διδάκτωρ Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών Παντείου Πανεπιστημίου

[1] Όπως αυτό ισχύει, μετά τις τροποποιήσεις που επέφερε ο Ν. 4842/2021 (ΦΕΚ 190/Τ.Α΄/13-10-2021) με τίτλο: «Ταχεία πολιτική δίκη, προσαρμογή των διατάξεων της πολιτικής δικονομίας για την ψηφιοποίηση της πολιτικής δικαιοσύνης, άλλες τροποποιήσεις στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και λοιπές επείγουσες διατάξεις»

[2] Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών, Ανακοίνωση: «Εφαρμογή διατάξεων του άρθρου 237 ΚΠολΔ στο Πρωτοδικείο Αθηνών», 17/01/2023, διαθέσιμο στο: https://bit.ly/3xD3vmt, ημ/νία πρόσβασης 30/1/2023

[3] Το νέο άρθρο 591 ΚΠολΔ παραπέμπει μόνο στην παρ. 8 του άρθρου 237 ΚΠολΔ και όχι και στην παρ. 9 του ιδίου άρθρου. Το Πρωτοδικείο Αθηνών και ο ΔΣΑ έκαναν δεκτό ότι η παραπομπή του άρθρου 591 ΚΠολΔ να περιλαμβάνει και την παρ. 9 του άρθρου 237 ΚΠολΔ

[4] Σύμφωνα με την παρ. 8 του άρθρου 237 ΚΠολΔ

[5] Παρ. 2 του άρθρου 370 ΚΠολΔ

[6] Παρ. 8 του άρθρου 237 ΚΠολΔ

[7] Κατ’ ανάλογη εφαρμογή του εδ. β΄ της παρ. 8 του άρθρου 237 ΚΠολΔ