Ενόψει της κακοκαιρίας που έχει πλήξει τη χώρα μας με τις ιδιαίτερα έντονες και πυκνές χιονοπτώσεις, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, απηύθυνε με την από 5 Φεβρουαρίου 2023 Ανακοίνωση Τύπου, στο πλαίσιο των μέτρων προστασίας και ασφάλειας των εργαζομένων και εξασφάλισης της υγείας τους, ισχυρές συστάσεις σε όλες τις ιδιωτικές επιχειρήσεις  αφενός για εφαρμογή τηλεργασίας στο μέγιστο δυνατό βαθμό και αφετέρου για λήψη μέτρων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων τους και για τη μέριμνα, ώστε να μην τεθούν σε κίνδυνο οι εργαζόμενοι κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους, υπενθυμίζοντας συγχρόνως την υποχρέωση του εργοδότη για καταβολή μισθού στον εργαζόμενο για την ημέρα αυτή, στην περίπτωση που η επιχείρηση λειτουργεί κανονικά και ο εργαζόμενος δεν κατόρθωσε να μεταβεί στην εργασία του παρά την καταβληθείσα από μέρους του προσπάθεια λόγω ανωτέρας βίας.

✔ ΓΕΝΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

• ΤΗΛΕΡΓΑΣΙΑ. Δόθηκε ισχυρή σύσταση για εφαρμογή της τηλεργασίας σε όλες τις ιδιωτικές επιχειρήσεις και μάλιστα στο μέγιστο δυνατό βαθμό για την 6^η Φεβρουαρίου 2023.
• ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ. Έγινε υπενθύμιση της υποχρέωσης των εργοδοτών για λήψη μέτρων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων τους και για τη μέριμνα ώστε να μην τους θέτουν σε κίνδυνο κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους, ιδιαίτερα ως προς αυτούς που απασχολούνται σε εξωτερικούς χώρους.
  
  

✔ ΕΙΔΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

• ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΜΙΣΘΟΥ ΕΠΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΣΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ. Γίνεται υπόμνηση στους εργοδότες των ιδιωτικών επιχειρήσεων πως σε περίπτωση που η επιχείρησή τους λειτουργεί κανονικά και κάποιος εργαζόμενος δεν κατορθώσει να μεταβεί στην εργασία του λόγω ανωτέρας βίας παρά την προσπάθεια που κατέβαλε, του οφείλεται κανονικά ο μισθός για την ημέρα αυτή.
• ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΣΕ ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Πρέπει να λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα πρόληψης και προστασίας στην περίπτωση που οι επιχειρήσεις απασχολούν εργαζόμενους σε εξωτερικές θέσεις εργασίας και οι θέσεις αυτές να διευθετούνται με τρόπο τέτοιο, ώστε να υπάρχει προστασία από τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες, ιδιαίτερα για τους εργαζομένους που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου.
• ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΣΕ ΤΕΧΝΙΚΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΑ ΕΡΓΑ. Στην περίπτωση των τεχνικών και οικοδομικών έργων και των εργασιών στα λιμάνια προβλέπεται διακοπή των εργασιών, όταν παρεμποδίζονται άμεσα από τις καιρικές συνθήκες και επανάληψη μετά την αποκατάσταση ασφαλών συνθηκών εργασίας.[1]
• ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΔΙΑΝΟΜΕΙΣ. Οι επιχειρήσεις- εργοδότες που απασχολούν εργαζόμενους διανομείς – τόσο στο χώρο της εστίασης όσο και σε άλλες δραστηριότητες μεταφοράς ή διανομής αντικειμένων – οφείλουν αφενός να εφοδιάσουν τους εργαζομένους τους με τον κατάλληλο εξοπλισμό προστασίας (όπως κράνος, αδιάβροχη στολή προστασίας) και αφετέρου να προβούν στην άμεση παύση των εργασιών σε περίπτωση επικράτησης ακραίων καιρικών συνθηκών, λόγω του ότι προέχει η προστασία των εργαζομένων.

Θα πρέπει να τονιστεί ότι:

– Ανωτέρα βία υπάρχει όταν η αποδοχή της εργασίας από τον εργοδότη παρεμποδίζεται προσωρινά ή οριστικά από γεγονός τυχερό και απρόβλεπτο, το οποίο δεν ήταν δυνατό να προβλεφθεί ή να αποτραπεί ακόμη και με λήψη κάθε μέτρου άκρας επιμέλειας και σύνεσης.

– Η κακοκαιρία και ειδικότερα οι χιονοπτώσεις, όταν είναι ασυνήθιστης έκτασης, έντασης και μορφής μπορεί να θεωρηθούν ως γεγονός ανωτέρας βίας, εφόσον οι συνέπειές τους δεν θα μπορούσαν να προβλεφθούν ούτε να αποτραπούν ακόμη και με κάθε δυνατό μέτρο επιμέλειας, σύνεσης και πρόνοιας.

– Ο εργοδότης που εξαιτίας των χιονοπτώσεων δεν μπορεί να θέσει σε λειτουργία την επιχείρησή του και να αποδεχθεί τις τυχόν προσφερόμενες υπηρεσίες των εργαζομένων του, απαλλάσσεται της υποχρέωσης προς καταβολή των αποδοχών λόγω ανωτέρας βίας.

– Οι εργαζόμενοι, που εξαιτίας των εκτεταμένων χιονοπτώσεων, δεν μπορούν να προσέλθουν για να προσφέρουν την εργασία τους, μπορούν να ζητήσουν τις αποδοχές τους για τις ημέρες κατά τις οποίες δεν κατέστη δυνατή η προσέλευσή τους στην εργασία τους, εφόσον λειτούργησε η επιχείρηση του εργοδότη τους, καθώς οι χιονοπτώσεις με την ένταση και τη μορφή αυτή μπορούν να θεωρηθούν ως σπουδαίος λόγος για τη μη παροχή εργασίας, που δεν οφείλεται σε υπαιτιότητά τους.

Ελεονώρα Αναγνώστου
Δικηγόρος
D.E.A. Droit Economique et Social
Université Paris IX – Dauphine

[1] Ειδικότερα, απαγορεύεται η εγκατάσταση ή χρήση ανυψωτικών μηχανημάτων σε καιρικές συνθήκες που είναι δυνατό να θέσουν σε κίνδυνο την ευστάθειά τους, ενώ πρέπει να γίνεται επανέλεγχος από τον επιβλέποντα μηχανικό στις εκσκαφές και αντιστηρίξεις πριν από την επανάληψη εργασιών που διακόπηκαν λόγω παγετού.