Η ΑΑΔΕ με Εγκύκλιό της [1] επιχειρεί να δώσει διευκρινίσεις και οδηγίες σε ερμηνευτικά ζητήματα που ρυθμίζουν την απλοποιημένη διαδικασία και την αυτοδίκαιη απαλλαγή σε πτωχεύσεις μικρού αντικειμένου.

✔ ΑΙΤΗΣΗ ΠΤΩΧΕΥΣΗΣ ΜΙΚΡΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ.

Η αίτηση πτώχευσης μικρού αντικειμένου, που υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω του Ηλεκτρονικού Μητρώου Φερεγγυότητας (εφεξής «ΗΜΦ») στο οποίο και δημοσιοποιείται για  τριάντα ημέρες, γίνεται δεκτή με μόνη τη διαπίστωση της παρέλευσης του χρονικού αυτού διαστήματος από το πτωχευτικό δικαστήριο, σε περίπτωση που εντός του ως άνω διαστήματος δεν υποβληθεί παρέμβαση κατά της αίτησης ή- εφόσον αυτή υποβληθεί– αφορά μόνο το διορισμό συνδίκου[2].

Με την ίδια απόφαση που γίνεται δεκτή η αίτηση ορίζεται από το πτωχευτικό δικαστήριο και ο εισηγητής, που διατάσσει τη σφράγιση της πτωχευτικής περιουσίας, προσδιορίζει την ημέρα παύσης πληρωμών και διορίζει το σύνδικο.

✔ ΑΠΟΡΡΙΨΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΠΤΩΧΕΥΣΗΣ

Η αίτηση απορρίπτεται όταν πιθανολογείται ότι τα μη βεβαρημένα στοιχεία της περιουσίας του οφειλέτη δεν επαρκούν για την κάλυψη των εξόδων της διαδικασίας και τα ετήσια εισοδήματα του οφειλέτη δεν υπερβαίνουν τις εύλογες δαπάνες διαβίωσής του.

Στην περίπτωση αυτή της απόρριψης της αίτησης πτώχευσης από το πτωχευτικό δικαστήριο για τους ανωτέρω λόγους ο εισηγητής διατάσσει την καταχώρηση του ονόματος ή της επωνυμίας του οφειλέτη στο ΗΜΦ.

✔ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗΣ ΣΤΟ ΗΜΦ

Η καταχώρηση στο ΗΜΦ:

– Έχει ως συνέπεια την αυτοδίκαιη απαλλαγή του καταχωρηθέντος οφειλέτη

– Δεν επιφέρει τις συνέπειες κήρυξης πτώχευσης (όπως πτωχευτική απαλλοτρίωση, αναστολή ατομικών διώξεων, συλλογική εκτέλεση στην περιουσία του οφειλέτη) ακόμη και αν το πτωχευτικό δικαστήριο, που διόρισε τον εισηγητή της πτώχευσης, είχε αρχικά κάνει δεκτή την αίτηση πτώχευσης[3].

– Δεν επιφέρει τη σφράγιση (δέσμευση) της πτωχευτικής περιουσίας και κατά συνέπεια δεν ακολουθείται διαδικασία ρευστοποίησης αυτής για τη συλλογική ικανοποίηση των πιστωτών.

– Δεν θέτει θέμα αναγγελίας των απαιτήσεων του Δημοσίου σε πτώχευση ούτε σύνταξης πίνακα διανομής πτωχευτικής περιουσίας ούτε εν γένει εφαρμογής των ειδικών διατάξεων που ρυθμίζουν την είσπραξη οφειλών μετά την κήρυξη του οφειλέτη σε πτώχευση.

– Θέτει σε εφαρμογή τις γενικές διατάξεις του Κ.Ε.Δ.Ε. και του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας που ρυθμίζουν την αναγκαστική είσπραξη χρεών «κοινών» οφειλετών[4]. Κατ’ εξαίρεση, σε περίπτωση που το Δημόσιο είναι ενέγγυος πιστωτής του οφειλέτη που έχει καταχωρηθεί στο ΗΜΦ και επισπεύδει αναγκαστική εκτέλεση σε ακίνητο αυτού επί του οποίου έχει εγγράψει υποθήκη, βαρύνεται με την υποχρέωση να μεριμνήσει για τη δημοσιοποίηση των σχετικών διαδικαστικών πράξεων στο ΗΜΦ.

✔ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΠΕΡΙ ΑΥΤΟΔΙΚΑΙΗΣ ΑΠΑΛΛΑΓΗΣ ΝΟΜΙΜΩΝ ΕΚΠΡΟΣΩΠΩΝ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΚΑΙ ΣΕ ΠΕΡΑΤΩΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΪΣΧΥΣΑΝΤΟΣ ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Η εφαρμογή των διατάξεων του νόμου που προβλέπουν την απαλλαγή των εκπροσώπων ή διοικούντων του νομικού προσώπου οφειλέτη από κάθε ευθύνη για τις οφειλές αυτού, που προέκυψαν εντός της υπόπτου περιόδου[5], ισχύει και σε διαδικασίες του προϊσχύσαντος πτωχευτικού δικαίου – δηλαδή σε διαδικασίες στις οποίες η αίτηση πτώχευσης υποβλήθηκε πριν την έναρξη ισχύος του ν. 4738/2020. Ουδεμία δε άλλη προϋπόθεση απαιτείται στις περιπτώσεις αυτές, πλην της κήρυξης του νομικού προσώπου σε πτώχευση ή της καταχώρησης της επωνυμίας του στο Μητρώο Πτωχεύσεων.

Η περάτωση της πτώχευσης του νομικού προσώπου δεν εμποδίζει την εφαρμογή των διατάξεων αυτών.

✔ ΚΡΙΣΙΜΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΤΩΝ ΣΥΝΥΠΕΥΘΥΝΩΝ ΝΟΜΙΜΩΝ ΕΚΠΡΟΣΩΠΩΝ Ή ΔΙΟΙΚΟΥΝΤΩΝ ΤΟΥ ΝΟΜΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ.

Κρίσιμος χρόνος για την εφαρμογή των διατάξεων περί απαλλαγής των συνυπεύθυνων νόμιμων εκπροσώπων  ή διοικούντων του νομικού προσώπου είναι ο χρόνος στον οποίο ανάγεται η οφειλή ή υποχρέωση και όχι ο χρόνος δημιουργίας του νόμιμου τίτλου και καταχώρησης αυτού στα βιβλία εισπρακτέων εισόδων.   

Ελεονώρα Αναγνώστου
Δικηγόρος
D.E.A. Droit Economique et Social
Université Paris IX – Dauphine

[1] Εγκύκλιος 2003/16.1.2023 της ΑΑΔΕ

[2] Άρθ, 173 του ν. 4738/2020 περί ρύθμισης οφειλών και παροχής δεύτερης ευκαιρίας και άλλες διατάξεις (ΦΕΚ 207/Τ.Α/27.10.2020)

[3] Ισχύουν κατ’ αναλογία τα ισχύοντα στις πτωχεύσεις μεγάλου αντικειμένου, όπου ο έλεγχος της επάρκειας της περιουσίας ή του εισοδήματος του οφειλέτη για την κάλυψη των εξόδων γίνεται από το πτωχευτικό δικαστήριο.

[4] Κοινοί Οφειλέτες: μη τελούντες σε διαδικασία συλλογικής εκτέλεσης, όπως η πτώχευση.

[5] Άρθ. 195, 196 και 263 του ν. 4738/2020.